“Festimi më vete i ngjarjes unike të Ngjalljes së Vetëm të Zotit është e papranueshme”, këto ishin fjalët e Patriarkut Ekumenik z.Bartolomeu gjatë fjalës së tij më 31 mars, pas përfundimit të Liturgjisë Hyjnore, duke iu referuar nevojës për një festë të përbashkët të Pashkëve për të krishterët e Kishës Lindore dhe Perëndimore.
Ai nuk mungoi të drejtojë urimet e tij të përzemërta për të gjithë të krishterët jo-ortodoksë që kremtuan Pashkët. Në fund, ai shprehu pakënaqësinë e tij për keqmenaxhimin e pronës së komunitetit nga ana e komuniteteve lokale.
Gjatë fjalës së tij, pas kurorëzimit të tij gjatë Liturgjisë Hyjnore të së dielës në Kishën e Shenjtë të Shën Thedhorit të Komunitetit të Vlagasit. Shenjtëria e tij dërgoi urimet e ngrohta për të krishterët jo-ortodoksë që kremtuan Pashkët të diel, më 31 Mars.
Duke iu referuar kremtimit të Pashkëve Katolike, Patriarku Ekumenik uroi që data e përbashkët me festën ortodokse të mos jetë thjesht një ‘rastësi’, por të bëhet rasti për të vendosur festën e bashkuar mes dy Kishave. Ai përmendi edhe përvjetorin e plotësimit të 1.700 viteve, në vitin 2025, nga thirrja e Koncilit të Parë Ekumenik në Nikea, i cili kishte trajtuar çështjen e rregullimit të kohës së kremtimit të Pashkëve. Vetë ai shprehet se është optimist pasi konsideron se ka terren pjellor për të vendosur diçka të tillë, ndërsa e kundërta, pra festa më vete, është ‘skandal’, siç tha: “Jemi optimistë, pasi ekziston vullneti dhe vullneti i mirë për këtë nga të dyja palët, duhet me të vërtetë, pasi kremtimi i veçantë i ngjarjes unike të Ngjalljes së Vetëm të Zotit të Vetëm është një skandal!”
Gjatë fjalës së tij, Shenjtëria e Tij ndër të tjera tha: “Në këtë ditë, mesazhi botëdashës i Ngjalljes merr aktualitet shtesë, pasi vëllezërit tanë të krishterë jo-ortodoksë kremtojnë sot ringjalljen e Zotit tonë nga të vdekurit, Pashkët e Shenjta. Tashmë kemi dërguar përfaqësuesit tanë në të gjitha bashkësitë e krishtera të rrëfimeve, për t’u përcjellë atyre urimet festive të Kishës së Shenjtë të Krishtit të Madh dhe urimet tona Patriarkale. Por edhe nga ky pozicion i drejtojmë një përshëndetje të përzemërt dashurie të gjithë të krishterëve kudo në tokë që festojnë sot Pashkët e Shenjta. Dhe i lutemi Zotit të lavdisë, që festa e përbashkët e Pashkëve, që do të kemi vitin e ardhshëm, të mos jetë një rastësi e lumtur, një ngjarje e rastësishme, por fillimi i vendosjes së një date të përbashkët për kremtimin në Lindje dhe në Krishtërimin perëndimor, në funksion të 1.700-vjetorit, në vitin 2025, të mbledhjes së Sinodit të Parë Ekumenik në Nikea, i cili ndër të tjera trajtonte çështjen e rregullimit të kohës së kremtimit të Pashkëve. Jemi optimistë, pasi ka vullnet dhe vullnet të mirë nga të dyja palët sepse, në të vërtetë, kremtimi i veçantë i ngjarjes unike të Ngjalljes së Vetëm të Zotit të Vetëm është një skandal!”.
Zhgënjimi i Bartolomeut për keqmenaxhimin e pronës së komunitetit.
Me rastin e pranisë së tij në bashkësinë festuese të Vlagasit, Shenjtëria e tij shprehu, si Kryepeshkop dhe pastor i Kryepeshkopatës së Shenjtë të Kostandinopojës, zhgënjimin, hidhërimin dhe ankthin e tij për ngjarje të caktuara lidhur me menaxhimin e pasurisë së komunitetit ortodoks.
Gjatë fjalës së tij ai pranoi se – ndryshe nga vitet e kaluara – këtë vit ka shkuar në Vlagë “me zemër të rënduar, me trishtim dhe zhgënjim”. Shenjtëria e tij shpjegoi se sekuestrimi i një pjese të pasurisë së kishës me qira afatgjatë, shkaktoi shqetësimin e Komunitetit, pasi lëvizje si këto nuk përputhen me pulsin e tregut dhe kërcënojnë statusin e pronësisë së Kryedioqezës së Kostandinopojës. Kjo është pronë e Commonwealth, e cila nga ana e saj emëron Komisionerët, të cilët menaxhojnë këtë pronë. Ai ia atribuon lëvizjet e administratës së Komuniteteve, e cila mori vendime për qiratë gjatë dekadave, “injorancës, papërvojës dhe nxitimit”.
Konkretisht, Patriarku Ekumenik u shpreh në vijim: “… ne flasim nga pozicioni ynë i përgjegjësisë si Kryepeshkop dhe pastor i Kryedioqezës së Shenjtë të Kostandinopojës, duke interpretuar, si babai shpirtëror i të gjithëve, ndjenjat e Kishës Nënë, por edhe të gjithë Kungimit. Sepse këtu dhe në Kontoskali ndodhën gjëra që lënduan dhe ekspozuan publikisht Homogjeninë, por edhe lidhën një pjesë të trashëgimisë sonë stërgjyshore, përmes qirave afatgjata, të cilat nuk përputhen me kushtet e tregut dhe kërcënojnë regjimin tonë pronësor. Pronë e Komonuelthit, i cili me votën e tij emëron Komisionerët për të administruar dhe menaxhuar trashëgiminë e baballarëve tanë me ndërgjegje, ndershmëri dhe efikasitet. Nuk po themi se këto virtyte mungojnë domosdoshmërisht në administrimin e Komuniteteve tona, por ka injorancë, papërvojë dhe nxitim. Dhe këto qira të pajustifikuara bëhen për dekada të tëra.
Ne mbështesim iniciativat dhe përpjekjet, për ngjarjet këtu, të Shën Silivrias, SYRKI dhe natyrisht të Kishës, nëpërmjet Sinodit të Parë të Madh, por duhet edhe një rezultat praktik i këtyre përpjekjeve. Për një rezultat të tillë nevojiten vendime të guximshme, për të cilat organet drejtuese të komuniteteve të përfshira duket se nuk janë gati.
Qoftë shërim i menjëhershëm dhe u riktheftë edhe një herë rendi dhe lehtësimi mendor në Komunitetet tona, të cilat pas dekadash mundën të ripërtërijnë fuqinë ekzekutive të bordeve të tyre drejtuese, me zgjedhjet që u lejuan të mbaheshin. Urojmë me gjithë zemër që në vizitat dhe festimet e radhës të mos kemi tjetër veç lëvdata dhe urime për t’ju drejtuar.”
Më në fund, Shenjtëria e tij iu referua Shën Grigorit të Palamasë, Kryepeshkopit të Selanikut, me rastin e festës së tij, për shkak të origjinës së tij nga Kostandinopoja dhe vlerës së kontributit të tij “bashkatdhetar” në Kishë.
Shën Grigori ishte luftëtar i Ortodoksisë, u burgos dhe mbeti fener i besimit të palëkundur për brezat e ardhshëm.
