Në Napoli, kapela e Sansevero mban disa skulptura të çuditshme me plasticitet joreal dhe bukuri të pakrahasueshme. Skulpturat janë skalitur në shekullin e 18të dhe janë një enigmë e pazgjidhur për studiuesit dhe ekspertët. Statujat janë strukturalisht të pamundura për t’u realizuar, sepse tejkalojnë literalisht vetitë plastike të mermerit apo aftësitë e veglave që përdor njeriu!
Dhe vërtet, qefini i “Krishtit nën Vello” nga Giuseppe Sanmartino dhe velloja e “Modestisë” nga Antonio Corandini, nuk janë as më pak, dhe as më shumë prej mermeri transparent! Literalisht!
Mermer i skalitur në një trashësi prej vetëm 2-3mm! Vizitori është i habitur me idenë se secila prej këtyre kryeveprave fillimisht ishte prej mermeri. Kjo duket e paimagjinueshme edhe për njeriun racional! Është e pamundur që dalta dhe veglat e tjera të një skulptori të kalojnë nëpër palosjet e shumta që formojnë rrjetën dhe e krijojnë atë.
E megjithatë statujat janë aty. Ato ekzistojnë si provë e gjallë. Ata kanë gjithashtu një gjë të përbashkët: skulptorët që i krijuan nuk ishin aq të famshëm dhe nuk kishin ndonjë aftësi të veçantë (që do të ishte pasqyruar në veprat e tyre të tjera). Por të dy bashkëpunuan për krijimi e skulpturave me alkimistin e madh Raimondo Di Sangro, të ashtuquajturin “Princi i Sansevero”!
Siç nuk duket nga akti noterial i mbijetuar i lidhur më 25/11/1752 midis Di Sangro dhe Giuseppe Sanmartino, qefini i mermerit me plasticitet joreal që mbulonte “Krishtin nën Vello” ishte dikur një çarçaf normal pambuku, një vello e vërtetë “e ngurtësuar”, e cila me një metodë të çuditshme alkimike, u shndërrua në një shtresë të hollë mermeri të përzierë me karminë! Domethënë tjetërsim normal! Dhe kjo ishte e gjitha? Ekziston një tjetër krijim i pabesueshëm i alkimistit famëkeq që shkakton tronditje:
“Dy skelete hekuri, një burrë dhe një grua, të cilët, përveç kockave të hekurit, kanë rreth tyre të gërshetuar sistemin e qarkullimit të gjakut të njeriut me një saktësi të pabesueshme dhe këtë metal gjithashtu! […] Kushdo që e sheh këtë vepër të mahnitshme nga afër, habitet nga detaji i jashtëzakonshëm me të cilin janë paraqitur të gjitha venat dhe arteriet njerëzore! Edhe ato më të voglat dhe më të parëndësishmet! […] Ajo që është përtej çdo dyshimi është se asnjë metalurg apo artist, sado art dhe sado njohuri për anatominë të ketë, nuk mund të ndërtojë as sot një kopje kaq të saktë në hekur të sistemit të qarkullimit të gjakut të njeriut!”
“Por në të njëjtën kohë vëzhguesi do të ndjejë të dridhura, sepse ndjen se thashethemet e tmerrshme që ekzistojnë për këtë projekt janë të vërteta… Çfarë thonë këto thashetheme? Thonë se princi i tmerrshëm, duke injektuar një substancë alkimike në gjak, shndërroi në hekur gjakun dhe kockat e një trupi të vërtetë njerëzor, elementët e mbetur të të cilit kur shkriheshin linin “format” e hekurit që shohim sot!
Dhe sipas legjendës, “Princi i Sansevero” i cili në kohën e tij konsiderohej një magjistar i errët që shkaktonte tmerr te masat e popullit, ishte në kërkim të “vullnetarëve” ose do të gjente trupa të vdekurish shumë kohë më parë mbi të cilët ushtronte pushtetin e tij!”
Ka indikacione të forta se gjatë ndërtimit të tyre janë aplikuar metoda që sot nuk jemi në gjendje t’i njohim dhe t’i shpjegojmë.
Megjithatë, dikush mund të pyesë me të drejtën e arsyes, nëse ka mënyra për të ndërhyrë në materie që shkenca e sotme nuk i njeh… Kur mendimi rikuperohet nga tronditja fillestare, ndërsa ndokush përballet me këto “statuja” të pabesueshme, më pas ka dy opsione:
- Të kthehet prapa në kohë, të interpretojë atë që shikon siç e shikon, duke mbrojtur sistemin logjik nga kolapsi;
- Ose të pranojë që Princi i tmerrshëm i Sansevero mund të kthente vërtet në mermer çdo material që donte, siç thotë shprehimisht kontrata e mahnitshme që ka mbijetuar dhe madje përmban recetën alkimike që ai përdori.
Në rastin e parë, vizitori largohet “i sigurtë”, por me një pikëpyetje të madhe që fshihet thellë brenda tij.
Në të dytin ndjen dëshirën për “t’u zhytur” në ujërat e thella të alkimisë dhe njohuritë e tmerrshme që disa i kanë mbajtur larg publikut, si një sekret të vulosur, duke siguruar kështu autoritetin dhe pushtetin vetëm për vete.
Në laboratorët e nëndheshëm të pallatit të tij, Raimondo Di Sangro Sansevero në Largo San Domenico Maggiore, iu përkushtua eksperimenteve të errëta dhe të çuditshme, në fushat më të ndryshme të shkencave dhe arteve. Nga kimia dhe hidrostatika, te tipografia dhe mekanika, ai arriti rezultate të mahnitshme dhe u përshkrua si “i mahnitshëm” nga bashkëkohësit e tij. Megjithatë, të gjithë dukeshin gjithmonë jashtëzakonisht ngurrues për të zbuluar “sekretet” e tij dhe detajet e shpikjeve të tij.
Princi fliste disa gjuhë europiane, si dhe arabisht dhe hebraisht. Ai u zhvendos në rrethe më të larta shoqërore nga vetitë që mbartte. Ishte admirues i madh i Leonardo da Vinçit: shpikësi, shkencëtari dhe piktori, i cili ishte i interesuar për trupin e njeriut, por edhe për alkiminë, megjithëse nuk u bë kurrë e qartë nëse ai e praktikonte këtë art të veçantë.
Në qarqet shkencore, Raimondo Di Sangro Sansevero njihet si shpikës: kur ishte ende student, u bëri përshtypje mësuesve me ndërtimin e një mekanizmi të palosshëm, duke shpëtuar kështu një shfaqje të rëndësishme teatrale. Ashtu si Leonardo Da Vinci, edhe ai kishte pasion për makinat e luftës.
Raimondo Di Sangro dihet se ka qenë një anëtar kryesor i Masonerisë. Ai ishte, në fakt, kreu i Lozhës Masonike Napolitane, derisa u shkishërua nga Kisha Katolike.
Megjithatë, çuditërisht, Papa Benedikti XIV shumë shpejt revokoi vendimin. Për disa komentues, kjo për faktin se Papa zbuloi se të gjitha akuzat kundër princit ishin produkt i shpifjeve dhe zilisë nga armiqtë dhe luftëtarët e tij. Për të tjerët, ishte thjesht rezultat i manovrimit politik të Papës, ndërsa për të tjerët ishte rezultat i një aleance të errët të bërë midis këtyre dy burrave të fuqishëm.
Di Sangro lidhet paradoksalisht edhe me kontin Cagliostro, një tjetër figurë enigmatike dhe një nga masonët më të famshëm, që sipas traditës ishte frymëzimi i tij.
Në 1790, përpara një gjykate të Inkuizicionit Romak, Cagliostro pretendoi se të gjitha njohuritë e tij për alkiminë (kjo ishte akuza kundër tij) vinin nga “një princ që kishte një pasion të madh për kiminë” dhe se ai e kishte mësuar atë, shumë vite më parë në Napoli.
Gjyqtarët nuk e besuan dhe nuk i dhanë asnjë peshë fjalëve të tij. Megjithatë, nuk ka asnjë informacion në lidhje me këtë provë! Të gjitha procesverbalet nga gjyqi u klasifikuan si sekret dhe deri më sot mbeten të mbyllura brenda Vatikanit.
Princi vazhdoi të eksperimentonte në bodrumin e pallatit të tij, San Domenico Maggiore. Por thashethemet për eksperimentet e çuditshme nuk mund të shuheshin. Pëshpëritjet shqetësuese thoshin se princi e ka koduar punën e tij me simbole të çuditshme. Madje besohet se brenda kishës së Sansevero ka në fakt një mbishkrim të koduar masonik, një mesazh që shumë janë përpjekur ta deshifrojnë, por pa sukses.
Kur shikojmë kapelën sot, ka disa veçori që kanë implikime simbolike, gjëra që udhërrëfyesit i shpjegojnë. Disa tipare kanë një “double entendre” (kuptim të dyfishtë), duke sugjeruar se Di Sangro mund të ketë qenë vërtet i ditur për disa njohuri okulte, por indikacionet janë sporadike dhe ndonjëherë kontradiktore.
Në fund të vizitës në kishë, vizitori çohet në një shpellë të vogël. Planet fillestare tregojnë se kjo dhomë ishte menduar për varrimin e disa njerëzve. Megjithatë, për një arsye të panjohur, projekti nuk u përfundua.
Në dysheme është një pllakë mermeri drejtkëndëshe, një tregues i qartë se “Krishti nën Vello” i Giuseppe Sanmartino ishte depozituar dikur këtu. Megjithatë, brenda, në dy kuti xhami janë skeletet e çuditshme të një burri dhe një gruaje. Venat dhe arteriet e të dy këtyre individëve mbeten absolutisht të paprekura!
Skeleti i gruas duket se i ka sytë e saj të paprekur, pothuajse të lustruar, por me një shprehje vërtet të tmerruar. Por ajo që bie në sy janë venat e saj dhe organet e brendshme, të cilat logjikisht duhet të ishin tretur menjëherë pas vdekjes. Në vend të kësaj, ato mbeten në gjendje të shkëlqyer, shekuj më vonë.
Zemra e saj është ruajtur e paprekur dhe mund të shihni edhe enët e gjakut brenda gojës së saj. Ajo ishte shtatzënë dhe në bark i duket placenta përmes së cilës shihet kordoni i kërthizës që lidhte fetusin.
Besohet se është bërë një lloj injeksioni intravenoz i ndonjë lënde, e cila me hyrjen në sistemin e qarkullimit të gjakut bllokonte gradualisht enët, deri në atë pikë sa shkaktoi vdekjen e viktimës. Në këtë pikë, substanca mund të “mineralizojë” venat dhe arteriet, duke i ruajtur ato, pa prishje.
Të tjerë raportojnë se metoda e ruajtjes është kryer te kufomat, por megjithatë gjaku nuk kalon nëpër një trup të vdekur, duke e shumëfishuar misterin.
Nëse gjithë kësaj i shtojmë emrin e Alkimistit, di Sangro, i cili të paktën etimologjikisht rrjedh nga spanjishtja sangre (gjak) dhe që i referohet lehtësisht një pseudonimi të një njeriu që dinte gjithçka për gjakun dhe qarkullimin e tij, atëherë misteri jo vetëm që rritet, por bëhet edhe shumë shqetësues.
Por ky nuk është problemi i vetëm… Shiringa që duhet të kryejë injeksionin nënlëkuror u shpik njëqind vjet më vonë nga një kirurg i Lionit, Carlo Gabriele Pravaz (1791-1853)!
Pra, nuk është për t’u habitur që thashethemet dhe të thënat e papërmbajtshme shpërthyen teksa hasnin këto skeleteve. Disa kanë pohuar se Raimondo Di Sangro “ishte një magjistar dhe alkimist djallëzor që kapi njerëzit për të kryer eksperimente të tmerrshme në trupat e tyre”.
Dhe diçka e fundit: Ka një “anormalitet” të vogël në statujën e Krishtit të mbuluar me vello, pasi mbi vrimën e hundës, duket një dhëmbëzim i vogël sikur qefini është infiltruar nga fryma e dikujt që përpiqet të thithë ajër. A ishte i gjallë ai që shërbeu si model për Jezusin, në atë moment, duke u përpjekur të merrte frymë apo i vdekur?
Jezusi i vërtetë është zhdukur nga varri i tij, por ai nuk është i vetmi (për analogji misteri kjo).
Gjithkush mund të shohë ende gurin e varrit të princit në kishëz.
Ai vdiq më 22 mars 1771, “nga një sëmundje e papritur e shkaktuar nga eksperimentet e tij”. Gjatë një nate të gjatë të kaluar në laboratorin e tij, ai me siguri thithi ose gëlltiti ndonjë substancë toksike, por këtë herë i rezultoi fatale. Megjithatë, sarkofagu i tij e rrëmbeu trupin e tij! Dikush e vodhi. Por nuk dihet pse…!