Nga marrëveshja e Astanës, te mbështetja e sulmit islamik në Aleppo.
Një mashtrim klasik gjeopolitik i ngjashëm me atë të 1975-ës në Vietnam, por në anën e kundërt, Turqia ia doli në prapaskenë Rusisë, deri në atë pikë sa të flasim për “thikë pas shpine” të Erdogan ndaj Putinit.
Në veçanti, islamistët pushtuan sërish nga Idlibi, por edhe nga zonat e kontrolluara nga Turqia në veri dhe veriperëndimi i Sirisë, pavarësisht se kishte pasur një marrëveshje në Astana midis Rusisë, Iranit, Turqisë dhe Damaskut.
Një marrëveshje sipas së cilës ata do të garantonin reciprokisht linjat e mbrojtjes, siç u krijuan në vitin 2017 dhe rusët do të ndalonin bombardimin e islamistëve dhe islamistët nuk do të furnizoheshin dhe nuk do të trajnoheshin nga turqit.
Por, 24 orë më parë, një ushtri e pajisur mirë dhe e stërvitur nga Turqia doli me taktika ‘blic’, pushtoi 3/4 e Aleppos, aeroportin e qytetit dhe praktikisht kontrollon Sirinë veriperëndimore, ndërkohë që pushtuan Hama, Homsi dhe Daraa.
Mashtrimi strategjik i Rusisë dhe personalisht i Erdoganit ndaj Putinit është rasti kur themi “nuk prisnim asgjë më shumë apo më pak” nga Turqia për ata që njohin mentalitetin e këtij vendi.
Megjithatë, një karakteristikë e “gjumit” të Moskës në lidhje me Sirinë dhe braktisjes së përpjekjeve të përgjakshme 10-vjeçare, rezultoi që forcat tokësore ruse në rajon të jenë reduktuar në nivelin e njësive të sigurisë së bazave ajrore dhe detare, ambasadës dhe konsullatës, si dhe disa njësive ushtarake.
Komandanti ushtarak i forcave në Siri nuk i kishte kuptuar as përgatitjet e islamistëve, të cilat çuan në shkarkimin e tij nga Moska.
Duhet theksuar këtu se ky sulm duhet të regjistrohet si një fitore e inteligjencës amerikano-turke ndaj homologëve të tyre rusë, pasi deri në momentin e sulmit nuk ishte bërë asnjë përgatitje nga forcat siriane (ata kishin mbetur pas demobilizimit me 1/3 e njësive fillestare) ose njësive ruse (bombarduesve) në mënyrë që ata të ishin në njëfarë gatishmërie për t’i goditur në fluturimin e tyre fillestar.
Ngjarjet në Siri tani po hyjnë në një nivel të ri dhe shumë tashmë besojnë se vetëm me marrjen e Aleppos do të jetë e mundur të zbatohet projekti i gazsjellësit nga Katari (rajonet kurde do t’i nënshtrohen presionit amerikan) pasi zonat territoriale do të bashkohen deri në dalje në Mesdhe.
Në fakt, kjo mbështetje turke për këtë sulm (armë, para, pajisje) mund të mos jetë për shkak të ndryshimit të qeverisë në udhëheqjen e SHBA-ve dhe mund të jetë “dhuratë” e Ankarasë për administratën e Trump, për të vënë nën kontroll naftën dhe gazin natyror të rajonit, në mënyrë që presidenti turk ta kthejë NATO-n në favor të tij.
Të mos harrojmë se në rajonet kurde tashmë puset siriane të naftës që ndodhen në tokat kurde mbrohen nga trupat amerikane dhe shfrytëzohen (praktikisht e marrin pa leje) dhe e kanalizojnë në territorin turk nga kompanitë amerikane.
Po ndihma për Damaskun? Me Hezbollahun praktikisht të neutralizuar, i lë iranianët dhe shiitët irakianë për të dërguar trupa tek Asaad. Por a munden?
Iranianët kanë njoftuar dërgimin e vetëm dy avionëve me komando, që është vetëm një pikë në oqean dhe çdo përpjekje përforcuese nga Iraku ka këto probleme: Nëse vijnë si milici do të goditen nga ajri nga luftëtarët amerikanë, sepse do të shihen si rebelë. Nëse ata vijnë si një shtet zyrtar irakian, qeveria do të duhet të shpallë luftë dhe nuk është aq e lehtë të bëhet një luftë kundër interesave amerikane.
Tani të gjithë presin të shohin nëse Rusia mund të bëjë një lëvizje që mund ta kthejë valën.