Kjo është hera e parë që diçka e tillë mbështetet në një njoftim shkencor për shtyp!
Njoftimi për shtyp i lëshuar nga Hartmut Neven, kreu i Laboratorit të Inteligjencës Artificiale Quantum të Google, tërhoqi vëmendjen, sipas të cilit Willow, çipi i ri kuantik i kompanisë, kryente përllogaritje në shumë botë paralele, në të njëjtën kohë!
Është hera e parë në histori që diçka e tillë shkruhet në një deklaratë zyrtare shkencore për shtyp.
“Performanca e Willow është mahnitëse: në më pak se pesë minuta, ai kreu një përllogaritje që do të merrte dhjetë miliardë vjet në një nga superkompjuterët më të shpejtë të sotëm. Nëse doni ta shkruani, është 10,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000 dhe e tejkalon shumë moshën e universit.”
Por Neven e mbylli paragrafin me një kthesë të papritur: “performanca e Willow mbështet idenë se përllogaritjet kuantike ndodhin në universe të shumta paralele, në përputhje me idenë se ne jetojmë në një multiversë, një parashikim i bërë për herë të parë nga David Deutsch”.
Çipi i ri kuantik i Google i quajtur Willow po shkakton ngacmim, sepse njësitë e informacionit, qubits, më në fund mund të mbrojnë njëri-tjetrin prej gabimeve.
Vihet re se viti 2025 shënon 100 vjetorin e zbulimit të mekanikës kuantike dhe OKB-ja e ka shpallur Vitin Ndërkombëtar të Shkencës Kuantike dhe Teknologjive Kuantike.
Në ditët e fundit, në rrjetet sociale dëgjohej sikur Google kishte vërtetuar ekzistencën e universeve paralele.
Por pse një kompjuter kuantik do të ishte në gjendje ta bënte këtë dhe pse do të kishte shumë universe të tjerë përveç tonit, që ne as nuk e kemi vënë re se ekzistojnë?
Në dekadat e fundit, një perspektivë tjetër është bërë gjithnjë e më e rëndësishme, “interpretimi i shumë botëve”.
Ajo u zhvillua në 1957 nga Hugh Everett. Ajo që e shqetësonte ishte se, sipas interpretimit të Kopenhagës, pronat alternative thjesht zhduken.
Nuk duhet të ketë diçka të tillë në fizikë. Për më tepër, interpretimi i Kopenhagës nuk mund të shpjegojë sesi zhduken alternativat.
Sipas Everett, të gjitha pronat janë njësoj reale, edhe ato që nuk mund të vëzhgohen. Por kjo çon në një pasojë radikale:
Me çdo vëzhgim, universi ndahet në botë të panumërta, në të cilat secila realizohet prej vetive të mundshme.
Nëse e shohim grimcën në pozicionin A, atëherë duhet të ketë një botë të dytë në të cilën një kopje prej nesh vëzhgon grimcën në pozicionin B.
Në fillim, pikëpamja e Everett nuk u pranua. Kjo ndryshoi kur Dieter Zeh dhe studiues të tjerë zbuluan disociimin në vitet 1970:
Kur një objekt kuantik herët a vonë ndërvepron me mjedisin e tij, vetitë që fillimisht ishin ngatërruar me njëra-tjetrën, duket se ndahen nga njëra-tjetra.
Çdo zgjedhje formon fijen e vet të realitetit me mjedisin. Disociimi tashmë i dokumentuar shumë mirë mund të shpjegojë pse ne si vëzhgues nuk i shohim më disa veti të objektit, edhe pse ato duhet të jenë ende atje.
Mbështetësit e teorisë së shumë botëve e shohin këtë si dëshmi se versione të shumta të realitetit ekzistojnë njëkohësisht në universin tonë.
Prandaj, multiversi nuk përbëhet nga shumë universe që janë shumë larg njëri-tjetrit, por më tepër botët e ndryshme ekzistojnë në një vend, paralel, por edhe të paarritshme nga njëra-tjetra.
Sigurisht, multiversi mund të ekzistojë edhe në hapësirë, që do të thotë se në fund të universit tonë fillon një univers tjetër dhe në fund ka një “det” të pafund universesh.
Në fund të fundit, këto realitete imponohen nga teoria e “Parimit Potent Njerëzor”.
Sipas kësaj teorie, ka shumë universe të ndryshëm ose shumë rajone të ndryshme të vetë universit, secila me konfigurimin e vet fillestar dhe, ndoshta, grupin e vet të ligjeve të shkencës.
Në shumicën e këtyre universeve, kushtet për zhvillimin e organizmave kompleksë nuk do të ishin të përshtatshme vetëm në disa universe të ngjashme me tonin, mund të zhvillohen qënie inteligjente dhe të bënin pyetjen:
“Pse është universi ashtu siç e shohim ne?” Përgjigja është shumë e thjeshtë: “Po të ishte ndryshe, ne nuk do të ishim këtu!”
Universi duhet të ketë ato veti që lejojnë që jeta të zhvillohet brenda tij në një moment të historisë së tij, sepse:
a) duhet të ekzistojë një Univers i mundshëm për të krijuar dhe mbajtur “vëzhguesit” ose
b) vëzhguesit janë të nevojshëm për ekzistencën e një universi (universi pjesëmarrës) ose
c) një grup universesh të tjerë të ndryshëm është i nevojshëm për ekzistencën e universit tonë.
