Përpara se të bëhej një fenomen televiziv global me drita vezulluese, mbresëlënëse dhe me miliona shikues në të gjithë botën, Eurovizioni pati një fillim disi më modest me 7 vende, 14 këngë dhe një skenë të vogël në zemër të Zvicrës.
Konkursi i parë i këngës në Eurovision u zhvillua më 24 maj 1956 në Lugano të Zvicrës dhe shënoi fillimin e një institucioni që do të ndryshonte marrëdhënien e Europës me muzikën dhe argëtimin masiv.
Fillimi i një vizioni
Ideja për konkursin i përkiste Unionit Europian të Transmetimeve (EBU), i cili ishte themeluar vetëm pak vite më parë, në vitin 1950. Qëllimi ishte të forconte bashkëpunimin midis vendeve europiane dhe të bashkonte kontinentin — ende të prekur nga plagët e Luftës së Dytë Botërore — përmes kulturës dhe muzikës. Kështu lindi konkursi “Eurovision Grand Prix”, siç quhej në atë kohë.
Ngjarja në Lugano
Eventi iu caktua Zvicrës, një anëtare themeluese e EBU-së dhe një fuqi neutrale në luftë, dhe konkretisht realizuar në Teatro Kursaal në Lugano. Prezantuesi i mbrëmjes ishte Lohengrin Filipello, prezantuesi i parë (dhe i vetmi deri në vitin 1978) mashkull i një finaleje të Eurovizionit.
Vendet dhe këngët
Vetëm 7 vende morën pjesë në Eurovizionin e parë: Zvicra, Belgjika, Franca, Gjermania Perëndimore, Italia, Luksemburgu dhe Holanda. Çdo vend lejohej të dërgonte dy këngë — diçka që ndodhi vetëm atë vit — kështu që u prezantuan gjithsej 14 këngë. Të gjitha pjesët u interpretuan drejtpërdrejt, me një orkestër dhe shumica ishin balada me elementë të fortë romance ose nostalgjie.
Vota që mbeti e fshehtë
Procesi i votimit ishte krejtësisht i ndryshëm nga ai i sotëm. Nuk kishte audiencë, as televotim. Çdo vend kishte një komitet prej dy anëtarësh, të cilët votuan për këngët e tyre të preferuara — megjithëse nuk është e qartë nëse ata mund të votonin për vendin e tyre. Gjëja e çuditshme është se rezultatet e plota nuk u dhanë kurrë zyrtarisht, u shpall vetëm fituesi: Zvicra.
Fitues: Lys Assia me “Refrain”
Zvicra fitoi konkursin e parë me këngën “Refrain” të interpretuar nga Lys Assia — një artiste që më vonë u konsiderua “gjyshja e Eurovizionit”. Kënga ishte një performancë prekëse që i përshtatej frymës së kohës, plot nostalgji, emocion dhe optimizëm.
Transmetim televiziv me mangësi
Eurovisioni i parë u transmetua drejtpërdrejt në disa pjesë të Europës, por nuk ishte i disponueshëm kudo. Dhe për fat të keq, arkivi vizual i mbrëmjes nuk është ruajtur i plotë — ka vetëm disa minuta video të paraqitjes së Lys Assia dhe fragmente nga prapaskena.
Sot, Eurovision është një ngjarje kulturore, një platformë për artistët, një skenë për diversitetin dhe një pasqyrë e kulturës pop bashkëkohore europiane. Dhe gjithçka filloi nga Lugano.
