Në Shqipëri, çmimi i karburantit përfshin jo vetëm taksat direkte, por edhe një sërë tatimesh të fshehura, që e bëjnë taksën në total, mjaft të lartë dhe relativisht unike në rajon dhe në Europë.
Taksat Direkte (shtetërore)
Këto taksa shkojnë në buxhetin e shtetit dhe janë transparente:
Akciza: rreth 37 lekë/l për litër karburanti;
Taksa e qarkullimit (turnover tax): rreth 27 lekë/l;
Taksa e karbonit (carbon tax): rreth 3 lekë/l për naftë (rreth 1.5 lekë/l për benzinë);
TVSH-ja: 20% e çmimit final, që përbën rreth 28–30 lekë/l;
Këto të gjitha arrijnë një total prej rreth 97 lekë për litër në taksa shtetërore.
Taksat “të fshehura” (koncesione dhe shërbime)
Këto taksa paguhen në mënyrë indirekte përmes konçesionarëve private ose institucioneve që menaxhojnë shërbime kritike:
*Tarifa riliçencimi (për rinovimin e pikave të shitjes): 7–10 lekë/l;
Tarifa markimi dhe skanimi (devijon tek kompanitë private): së bashku rreth 3 lekë/l;
Tarifa për kontrollin e pompave (inspektime, metrologji) – aktualisht 2 lekë/l, por në të ardhmen mund t’i kalojë privatëve;
Këto “taksa të fshehura” janë si norma administrative që s’janë të dukshme në etiketën e qeverisë, por shtohen në çmimin përfundimtar të klientit.
Po ju bëj një përmbledhje për të parë se sa paguhet për litër?
Taksat shtetërore totale ~97 lekë akcizë + qarkullimi + karboni + TVSH;
Taksat koncesione/administrative ~12–15 lekë riliçencim, markim, skanim, pompë;
Total Taksa ~110–113 lekë për një litër naftë
Duke marrë parasysh se çmimi real në pompa apo tek pikat e shitjes varjon nga 170 – 190 lekë/l, taksa për karburantet shkon 60% – 65%.
Përse një pjesë e taksave quhen “të fshehura”?
Shumë prej këtyre tarifave nuk janë të standardizuara dhe të testuara nga shteti, por paguhen tek privatët për liçenca, shërbime kontrolli dhe komisione që nuk figurojnë në legjislacionin kryesor fiskal. Sipas përdoruesve në diskurse publike, këto tatime anonime konsiderohen si “taksa e korrupsionit”, sepse nuk shihen/duken në faturë dhe shpesh dështojnë të përkthehen në shërbime publike apo në infrastrukturë të dukshme për sektorin.
***
Mund të bëjmë një krahasim të qartë mes Shqipërisë dhe Maqedonisë së Veriut lidhur me taksat direkte dhe të fshehura për karburantet:
Maqedonia e Veriut (për litër karburanti):
Akciza dhe TVSH-ja:
Për benzinë: ~22 dinarë akcizë + 13 dinarë TVSH = 35 dinarë/l;
Për naftë: ~15.5 dinarë akcizë + 11.5 dinarë TVSH = 27 denarë/l;
Ndërkohë që duhet të theksojmë se në vitin 2022 është bërë një reduktimi i përkohshëm.
TVSH nga 18% u ul në 10% dhe akciza u reduktua për një periudhë të kufizuar. Këto masa ishin emergjente dhe nuk janë të përhershme.
Taksat e fshehura në Maqedoninë e Veriut:
Nuk ka raporte për tarifa riliçencimi, markim apo kontrolli pompash që shkaktojnë “taksa të fshehura” si në Shqipëri.
Çmimi real në pompë (qershor 2025):
Benzinë rreth 77.5 dinarë/l ≈ 1.26 €
Naftë rreth 73 dinarë/l ≈ 1.19 €
Në bazë të shifrave si më sipër për benzinën maqedonasit paguajnë taksë afro ~45% të çmimit dhe për naftën afro ~37% të çmimit.
Krahasimi me Shqipërinë:
Shqipëria ~60% taksa
Maqedonia e Veriut ~41.5% taksa për litër karburant.
Në Shqipëri pjesë domethënëse e çmimit të karburantit është taksa shtetërore dhe tarifa administrative jo të dukshme, me total mbi 60% të çmimit në pompë.
Kurse në Maqedoninë e Veriut, taksat direkte janë të dukshme dhe përbëjnë më pak se gjysmën e çmimit (~37–45%) dhe nuk ka taksa/tarifa të fshehura si në Shqipëri.
***
Dhe tani, meqë Shqipëria kërkon të hyjë në BE, po bëj edhe një krahasim me një vend fqinj, anëtar të Bashkimit Europian.
Një krahasim mes Shqipërisë dhe Greqisë për taksat mbi karburantet (benzina dhe naftë), duke përfshirë taksat direkte dhe “të fshehura” (nëse aplikohen në Greqi të tilla).
Greqia
Akciza e “excise duty” për benzinë është për ≈ 0.70 € për litër dhe për naftë rreth 0.41 € për litër .
TVSH standard është 24%, e aplikuar mbi çmimin që përfshin akcizën dhe prodhimin e karburantit.
Për shembull:
Benzina: kosto ~0.70 € akcizë + ~0.70 € kosto bazë = 1.40 €, pastaj *1.24 = ≈ 1.75 €/l.
Nafta: 0.43 + 0.80 = ~1.23 €, pastaj *1.24 = ≈ 1.55 €/l .
Pra, përqindja e taksave për çmimin final të karburanteve kalkulohet në:
Benzinë: 50% e çmimit total është taksë.
Naftë: ≈ 47% e çmimit total është taksë.
Mesatare e karburanteve taksa shkon në afro ≈ 48.5% e çmimit pët litër.
Nuk ka raporte për tarifa administrative private si rilicencimi, markim apo kontroll pompash, pra në Greqi nuk ka “taksa të fshehura” si në Shqipëri.
Në konkluzion të këtij shkrimi krahasimor na rezilton se Shqipëria mbetet prej vendeve me taksat më të larta për karburant në rajon dhe Europë, duke përfshirë taksa shtetërore dhe administrime “taksa të fshehura” që ndikojnë në çmim.
Shqipëria: 60% taksë për karburantet;
Maqedonia e Veriut: 41.5% taksë për karburantet;
Greqia: 48.5% taksë për karburantet;
