Përshkallëzimi vjen pas sulmit ajror pakistanez në Kabul, me talebanët që nisin hakmarrje kundër postave ushtarake kufitare.
Përplasje të ashpra shpërthyen përgjatë kufirit Pakistan-Afganistan të shtunën në mbrëmje pas një sulmi nga talebanët ndaj posteve ushtarake pakistaneze.
Forcat talebane nisën hakmarrje të armatosura kundër trupave pakistaneze, duke pretenduar se Islamabadi kishte kryer sulme ajrore në territorin afgan, sipas zyrtarëve të lartë talebanë nga provinca të ndryshme. Ata pretenduan se kishin pushtuar dy posta kufitare pakistaneze në provincën jugore të Helmandit, gjë që u konfirmua nga autoritetet lokale.
Zyrtarët pakistanezë të sigurisë pranuan përplasjet në disa pika kufitare, duke deklaruar se po përgjigjeshin me forcë. “Sonte, forcat talebane filluan të qëllonin në disa pika kufitare. Ne u kundërpërgjigjëm me artileri në katër vende përgjatë kufirit”, tha një zyrtar i qeverisë pakistaneze për The Guardian.
“Nuk do të tolerojmë asnjë agresion nga talebanët afganë brenda territorit tonë. Forcat pakistaneze u përgjigjën me zjarr, duke synuar në mënyrë efektive disa posta kufitare afgane”, shtoi zyrtari.
Ushtria pakistaneze përdori artileri, tanke dhe armë të lehta dhe të rënda në kundërsulmet e saj.
Të enjten, u raportuan dy shpërthime në kryeqytetin afgan dhe një tjetër në Afganistanin juglindor. Ministria e mbrojtjes e drejtuar nga talebanët më pas akuzoi Pakistanin për “shkelje të sovranitetit të tij” në lidhje me sulmet.
Analistët thanë se ditët e fundit treguan sesa të thella janë tensionet kufitare.
Michael Kugelman, një analist i Azisë Jugore me bazë në Uashington DC, tha: “Intensifikimi i sulmeve ndërkufitare ndaj forcave pakistaneze, sulmet jashtëzakonisht intensive pakistaneze në Afganistan dhe hakmarrjet e talebanëve kanë krijuar një stuhi të përshtatshme për probleme. Nëse shtoni këtu faktin se Afganistani nuk e njeh kufirin, si dhe përhapjen e dezinformatave rreth krizës, e gjithë kjo e bën situatën të pasigurtë.”
Islamabadi ka shprehur padurim në rritje me Kabulin, duke u përmbajtur nga konfirmimi ose mohimi i përfshirjes në sulmet ajrore.
Ndërsa Islamabadi nuk e ka marrë përgjegjësinë në mënyrë të qartë për sulmet, ai i ka bërë thirrje Kabulit të ndalojë strehimin e Tehreek-e-Taliban Pakistan (TTP), i cili akuzohet për vrasjen e qindra ushtarëve pakistanezë që nga viti 2021 dhe besohet se ka marrë trajnim luftarak në Afganistan, duke ndarë lidhje ideologjike me talebanët afganë.
“Për fat të mirë, kjo krizë, sado serioze që është, shpejt do të shuhet. Talebanët nuk kanë kapacitet për të luftuar ushtrinë pakistaneze ballë për ballë dhe, sapo hakmarrjet të qetësojnë zemërimin publik, ata kanë për t’u tërhequr”, tha Kugelman.
Gjeneral-lejtnant Ahmed Sharif Chaudhri, zëdhënësi i ushtrisë pakistaneze, pranoi raportet e sulmeve dhe tha: “Për të mbrojtur jetën e popullit të Pakistanit, ne po bëjmë dhe do të vazhdojmë të bëjmë çfarëdo që të jetë e nevojshme”. Ai i kërkoi Afganistanit të parandalojë përdorimin e territorit të tij për terrorizëm kundër Pakistanit.
Imtiaz Gul, një analist sigurie me seli në Islamabad, tha: “Mendoj se ajo që kemi parë në këto pak orë është një përfundim logjik i tensioneve që ishin krijuar midis dy vendeve, veçanërisht pas sulmeve kinetike ndaj strehimeve të TTP-së dhe refuzimit të vazhdueshëm të regjimit afgan për të ndërmarrë veprime të demonstrueshme përfundimtare kundër TTP-së, e cila po udhëheq sulmet terroriste në Pakistan.”
Marrëdhëniet midis Afganistanit dhe Pakistanit janë tensionuar në muajt e fundit për shkak të akuzave të Islamabadit se Kabuli po strehon TTP-në, e cila kreu sulme ndaj Pakistanit.
Kugelman beson se për Pakistanin “rreziku është që sulmet e saj të fundit në Afganistan do ta galvanizojnë TTP-në për të kryer hakmarrje, të cilat mund të ftojnë operacione të mëtejshme dhe ndoshta më intensive pakistaneze në Afganistan.” Ai tha: “Dhe pastaj cikli mund të rifillojë. Nuk ka fitues ose zgjidhje të lehta afatgjata këtu. Nëse shohim de-eskalim tani, nuk jemi as afër të qenit jashtë rrezikut.”
Të dy vendet ndajnë një kufi të thyer dhe malor prej gati 2,600 km (1,600 milje) të njohur si Vija Durand.
Kush qëndron prapa talibanëve në Afganistan, kjo është çështja e kësaj përplasjeje. Por nëse prapa talibanëve qëndrojnë shtete potentë ushtarakisht dhe anëtarë të BRICS ku është pranuar edhe Afganistani (Rusi, Kinë), atëherë Pakistani do të ketë realisht probleme.
Por nuk duhet harruar që Pakistani është një shtet me armë bërthamore dhe nuk do të lejojë shtrirjen e Kalifatit në Pakistan. Për t’u parë është edhe qëndrimi që do të mbajë Britania që me Pakistanin ka lidhje thuajse të pazgjidhshme.
