Rusia ka trajnuar flotën e saj për sulme bërthamore thellë në Europë në një konflikt të mundshëm me NATO-n, sipas dosjeve të klasifikuara të lexuara nga Financial Times.
Hartat e objektivave deri në bregun perëndimor të Francës dhe Barrow-in-Furness në Mretërinë e Bashkuar u detajuan në një prezantim për oficerët përpara pushtimit në shkallë të plotë të Ukrainës.
Financial Times ka raportuar tashmë 29 dosjeve sekrete ushtarake ruse, që Moska ka promovuar përdorimin e armëve bërthamore taktike në fazat e hershme të një konflikti me një fuqi të madhe botërore.
32 objektivat
Zbulimet e fundit tregojnë sesi Rusia parashikoi një konflikt me Perëndimin që do të arrinte shumë përtej kufijve të menjëhershëm të NATO-s, duke planifikuar një seri sulmesh dërrmuese në të gjithë Europën Perëndimore. Dokumentet iu prezantuan Financial Times nga burime perëndimore.
Dosjet, të përpiluara në periudhën e viteve 2008 – 2014, përfshijnë një listë të objektivave të raketave që mund të mbajnë ose koka luftarake konvencionale, ose armë bërthamore taktike. Oficerët rusë theksojnë avantazhet e përdorimit të kokave bërthamore në një fazë të hershme.
Prezantimi tregon gjithashtu se Rusia ka ruajtur aftësinë për të mbajtur armë bërthamore në anijet sipërfaqësore, një aftësi që ekspertët thonë se mbart rreziqe të konsiderueshme shtesë të përshkallëzimit, ose aksidenteve.
Hartat, të cilat u krijuan për qëllime prezantimi dhe jo për përdorim operacional, përshkruajnë 32 objektiva të NATO-s në Europë për flotën ruse.
Objektivat e Flotës Baltike Ruse janë të vendosura kryesisht në Norvegji dhe Gjermani, duke përfshirë bazën detare në Bergen, si dhe instalimet e radarëve dhe objektet e forcave speciale.
Flota Veriore e Rusisë mund të godasë objektivat e industrisë së mbrojtjes si, kantieri i nëndetëseve në Barrow-in-Furness në Anglinë veriperëndimore.
Prezantimi tregon gjithashtu sesi doktrina mund të zbatohej në luftërat e mundshme në Detin e Zi, Detin Kaspik dhe në Paqësor. Skenarët përfshijnë luftëra me aleatët aktualë si Kina, Irani, Azerbajxhani dhe Koreja e Veriut.
Plagët
Dokumenti vë në dukje se “fleksibiliteti i lartë” i marinës i lejon asaj të kryejë “sulme të papritura dhe parandaluese” dhe “sulme masive raketore … nga drejtime të ndryshme”. Ai shton se armët bërthamore “zakonisht” synohen të përdoren “në lidhje me mjetet e tjera të shkatërrimit” për të arritur qëllimet e Rusisë.
Analistët që shqyrtuan dokumentet thanë se ishin në përputhje me mënyrën sesi NATO vlerëson kërcënimin e sulmeve me raketa me rreze të gjatë nga marina ruse dhe shpejtësinë me të cilën Rusia ka të ngjarë të përdorë armët bërthamore.
Aftësi dhe rrezik
Por William Alberque, një ish zyrtar i NATO-s i cili tani punon në Qendrën Stimson, tha se mostra është një pjesë e vogël e “qindra, nëse jo mijëra, objektivave që janë hartuar në të gjithë Europën… duke përfshirë objektivat ushtarake dhe infrastrukturore kritike”.
Aftësia e Rusisë për të goditur në Europë do të thotë se objektivat në të gjithë kontinentin do të jenë në rrezik, pasi ushtria e saj të angazhojë forcat e NATO-s në vendet e vijës së parë si shtetet baltike dhe Polonia, thanë analistët dhe ish zyrtarët.
“Koncepti i tyre i luftës është një luftë totale”, tha Jeffrey Lewis, një profesor në Institutin Middlebury të Studimeve Ndërkombëtare në Monterey, i cili studion kontrollin e armëve.
“Ata i shohin këto gjëra [koka bërthamore taktike] si armë të mundshme që mund të fitojnë luftën”, shtoi ai.
“Ata do të duan t’i përdorin ato dhe do të duan t’i përdorin ato shumë shpejt.”
Krahasimi me Hiroshima dhe Nagasaki
Armët bërthamore taktike, të cilat mund të shpërndahen me raketa ose avionë të lëshuar nga toka ose nga deti, kanë një rreze më të shkurtër dhe janë më pak shkatërruese se armët më të mëdha “strategjike” të dizajnuara për të synuar SHBA-në.
Megjithatë, ata ende mund të lëshojnë shumë më shumë energji sesa ajo që ra në Nagasaki dhe Hiroshima në vitin 1945.
Presidenti rus Vladimir Putin është kthyer vazhdimisht me kërcënime kundër aleatëve europianë të Ukrainës, për të penguar mbështetjen ushtarake perëndimore për Kievin. “Ata duhet të kujtojnë se janë shtete të vogla, me popullsi të dendur”, tha ai në maj.
Prezantimi përmend gjithashtu opsionin e një të ashtuquajturi sulm demonstrues, gjuajtja e një arme bërthamore në një zonë të largët “në një kohë të kërcënimit të menjëhershëm të sulmit”, përpara një konflikti aktual, për të trembur vendet perëndimore. Rusia nuk e ka pranuar kurrë se sulme të tilla janë pjesë e doktrinës së saj.
Një goditje e tillë, thonë dosjet, do të tregonte “disponueshmërinë dhe gatishmërinë për të përdorur armë bërthamore me precizion jostrategjik” dhe “qëllimin për të përdorur armë bërthamore”.
Alberque, ish drejtor i Qendrës së NATO-s për Kontrollin e Armëve, Çarmatimin dhe Mospërhapjen e Armëve të Luftës Masive, tha: “Ata duan që frika e përdorimit të armëve bërthamore ruse të jetë çelësi magjik që zhbllokon miratimin perëndimor”.
Skedarët
Dosjet thanë se përparësia kryesore e Rusisë në një konflikt me NATO-n ishte “dobësimi i potencialit ushtarak dhe ekonomik të armikut”. Analistët thanë se kjo do të thoshte se Rusia do të godiste instalimet civile dhe infrastrukturën kritike, siç bëri në Ukrainë.
Fabian Hoffmann, një studiues i doktoraturës në Universitetin e Oslos, i cili studion politikën bërthamore, tha se kombinimi i goditjeve bërthamore dhe konvencionale të përshkruara në prezantim është “një paketë që në thelb i tregon kundërshtarit se tani gjërat me të vërtetë po përshkallëzohen. Dhe do të ishte e mençur të filloni të flisni me ne, për formën sesi mund ta zgjidhim çështjen”.
Sipas llogaritjeve të NATO-s, vendet e aleancës kanë më pak se 5% të aftësive të mbrojtjes ajrore të nevojshme për të mbrojtur krahun lindor të aleancës nga një sulm në shkallë të plotë nga Rusia.
Putin tha në qershor se Europa do të ishte “pak a shumë e pambrojtur” kundër sulmeve raketore ruse.
Konflikti me NATO-n
Dara Massicot, një bashkëpunëtor i lartë në Carnegie Endowment for International Peace, tha se gjeneralët rusë i shihnin armët bërthamore si thelbësore në fazat e hershme të çdo konflikti me NATO-n, pjesërisht për shkak të burimeve konvencionale inferiore të ushtrisë së tyre. “Ata thjesht nuk kanë raketa të mjaftueshme”, tha ai.
Dokumentet e zbuluara tregojnë gjithashtu se Rusia ka ruajtur aftësinë për të mbajtur në mënyrë rutinore armë bërthamore në anijet sipërfaqësore, pavarësisht një marrëveshjeje të vitit 1991 midis Bashkimit Sovjetik dhe SHBA-së për t’i hequr ato.
Ndër transportuesit e armëve taktike bërthamore të Rusisë renditen “raketat anti-nëndetëse me koka bërthamore të montuara në anije dhe nëndetëse sipërfaqësore” dhe “raketa të drejtuara kundërajrore me bazë anije dhe tokë me koka bërthamore për humbjen e grupeve të mbrojtjes ajrore të armikut”.
Ky pranim ishte mbresëlënës duke pasur parasysh rreziqet e qenësishme të transportit të armëve bërthamore në det edhe në kohë paqeje, tha Alberque.
Ushtrimet e fundit
Ndryshe nga një nëndetëse me raketa strategjike balistike e krijuar për të lëshuar koka bërthamore nga thellësitë e oqeanit, një anije e flotës sipërfaqësore me koka bërthamore në bord do të ishte në rrezik shumë më të madh të dëmtimit nga një stuhi, ose një sulm armik.
Stërvitjet e fundit të urdhëruara nga Putini për të parandaluar përdorimin e armëve taktike bërthamore tregojnë se dokumentet e zbuluara janë ende në përputhje me doktrinën aktuale ushtarake ruse.
Në qershor, forcat e armatosura të Rusisë praktikuan ngarkimin e raketave anti-anije të epokës sovjetike P-270 në një korvetë të klasit Tarantul në Kaliningrad, ku zyrtarët e NATO-s thonë se ruan një rezervë të padeklaruar të kokave bërthamore taktike.
Pamjet nga stërvitjet treguan trupa nga GUMO e 12-të e Rusisë, kujdestarë të kokave bërthamore brenda ushtrisë ruse, duke praktikuar lëvizjen e raketës në kontejnerin që do të përdornin për të lëvizur një raketë plotësisht të pajisur me armë bërthamore, të shoqëruar nga forcat e duhura roje dhe proçedurat për trajtimin një kokë bërthamore.
