Mekanizmat e kontrollit të njerëzve përmes mediave, filmave dhe muzikës filluan me krijimin e tyre, me kompaninë e patentave të filmave të Thomas Edison në vitin 1908.
Duke përdorur modelin e Edison-it, u shfaqën entitete të mëdha si Rockefeller dhe Ford Foundations, duke formuar njohuritë mjekësore, përmes granteve strategjike, që kontribuan në një arkitekturë më të gjerë të kontrollit shoqëror.
Ndërsa Operacioni Mockingbird i CIA-s formësoi perceptimin publik përmes mediave, MI6 e Britanisë zhvilloi metoda për të kontrolluar vetë ndërgjegjen, me Institutin Tavistock që luajti një rol të rëndësishëm, forma ndokimi, disa prej të cilëve u bënë algoritmet themelore të platformave të mediave sociale si Facebook.
Në një seri filmi dokumentar prej tre pjesësh, Joshua Stylman synon të bëjë të dukshme sistemet e fshehura të ndikimit, duke lejuar të tjerët të njohin manipulimin dhe t’i rezistojnë atij. Seria e tij shqyrton sistemet themelore të kontrollit të krijuara në fillim të shekullit të 20-të, duke eksploruar sesi këto metoda evoluan përmes kulturës popullore dhe lëvizjeve antikulturore dhe analizon sesi këto teknika janë automatizuar dhe përsosur përmes sistemeve dixhitale.
Kontrolli Mekanik: Një shekull i kontrollit kulturor të masave.
Në vitin 2012, Facebook kreu një eksperiment sekret me 689,000 përdorues, duke manipuluar burimet e tyre të lajmeve për të studiuar sesi ndryshimet në përmbajtje ndikuan në emocionet e tyre. Ky test i papërpunuar ishte vetëm një shije e asaj që do të vinte. Deri në vitin 2024, algoritmet do të përdoren për të formuar jo vetëm atë që ndjejmë, por atë që besojmë, nëse ajo që mendojmë pra është e mundur.
Platformat e mediave sociale tani janë në gjendje të parashikojnë dhe modifikojnë sjelljen tonë në kohë reale, shërbimet e transmetimit automatikisht dhe vazhdimisht kurojnë kulturën tonë dhe sistemet dixhitale të pagesave gjurmojnë çdo transaksion. Ajo që filloi si manipulim i thjeshtë emocional është bërë kontroll i plotë i vetëdijes. Por kjo fuqi për të formuar perceptimin njerëzor nuk u shfaq brenda natës.
Themelimi i kompanisë së patentave të filmave nga Thomas Edison në 1908 vendosi skenën për një shekull ndikimi sistematik, duke demonstruar pesë mekanizma kyç të kontrollit: (1) kontrolli i infrastrukturës, (2) kontrolli i shpërndarjes, (3) kuadri ligjor, (4) presioni ekonomik dhe (5) përkufizimi i legjitimitetit.
Këto mekanizma kanë evoluar dhe janë rishfaqur në periudha të ndryshme, duke u bërë mjete të sofistikuara për inxhinierimin e ndërgjegjes publike dhe kontrollin e kufijve të mendimit dhe shprehjes së mundshme.
Fillimi i shekullit të 20-të
Fillimi i shekullit të 20-të pa një konvergjencë të paprecedent të kontrollit të centralizuar në shumë fusha, me shpërbërjen e Edison Trust në vitin 1915, duke konsoliduar pushtetin në një oligarki studiosh që mund të koordinonin kontrollin e përmbajtjes dhe mesazhet, ishte hapi i parë.
Kodi i Prodhimit të Filmit, Kodi Hays, i miratuar në vitin 1934 tregoi sesi paniku moral mund të justifikonte kontrollin sistematik të përmbajtjes. Ai kontrollonte përmbajtjen e përshkruar në ekran, duke vendosur një standard për manipulimin narrativ që vazhdon në epokën dixhitale, të ngjashme me kontrollin e Edisonit për shpërndarjen e filmit.
Fillimi i shekullit të 20-të me një manipulim të paprecedent të fushave të tilla si mjekësia, media, arsimi, financa, argëtimi dhe kërkimi shkencor, u realizua me fondacione të mëdha si fondacionet Rockefeller dhe Ford, që luanin një rol kritik në përcaktimin e prioriteteve të kërkimit akademik dhe metodologjive të shkencave sociale.
John D. Rockefeller përsëriti modelin e Edisonit në mjekësi duke kontrolluar infrastrukturën, shpërndarjen, kornizat ligjore, presionin ekonomik dhe përkufizimin e legjitimitetit, duke kontrolluar në mënyrë efektive atë që përbën njohuri legjitime në fushën e shkencës.
Fabrika e Informacionit: Si prodhohet realiteti, Joshua Stylman, 12 nëntor 2024.
Fondacionet private, nëpërmjet granteve strategjike dhe mbështetjes institucionale, krijuan dhe mbajtën korniza të pranuara për të kuptuar shoqërinë, u bënë roje të fuqishme të njohurive të pranuara dhe zgjeruan modelin mjekësor të Rockefeller në sferën më të gjerë intelektuale.
Kjo shtrirje administrative krijoi sisteme të ndërlidhura për kontrollin si të realitetit fizik, ashtu edhe të vetëdijes, secila pjesë kontribuon në një arkitekturë të integruar të kontrollit social, nga kontrolli i Edisonit i mediave vizuale deri te përkufizimi i njohurive mjekësore nga Rockefeller dhe kontrolli monetar i Rezervës Federale.
Riformësimi i rolit global të Amerikës.
Fuqia e këtij sistemi konvergjent vendosi skenën për riformësimin e rolit global të Amerikës, me narrativën e që shfaq Amerikën si një formësues kryesor të ndërgjegjes publike, duke riformuluar projeksionin e fuqisë së Amerikës përmes rrjeteve bankare dhe diplomacisë.
Blerja e gazetave kryesore nga JP Morgan ndihmoi në krijimin e këtij kuadri narrativ, ndërsa Operacioni Mockingbird, një program i Agjencisë Qendrore të Inteligjencës së SHBA-së (CIA), zyrtarizoi ndikimin e agjencive të inteligjencës, në perceptimin e publikut përmes informacionit të kanaleve mediatike, në dukje të pavarura.
Të njëjtat parime të kontrollit narrativ zbatohen edhe sot, me sisteme të automatizuara që funksionojnë në shkallë globale, të ilustruara nga marrëdhënia midis njerëzve dhe medias.
Nexus Media-Inteligjencë
Përvoja e William Samuel Paley në operacionet psikologjike gjatë Luftës së Dytë Botërore, veçanërisht si mbikëqyrës i Zyrës së Informacionit të Luftës (OWI) dhe si shef i radios në Divizionin e Luftës Psikologjike të OWI, ndikoi ndjeshëm në strategjinë e tij të programimit të pasluftës CBS, e cila kombinonte argëtimin me manipulimin delikat dhe teknika shtesë.
Nën udhëheqjen e Paley, CBS u bë i njohur si “Rrjeti Tiffany”, duke kombinuar me mjeshtëri argëtimin me kontrollin social, duke vendosur një standard për operacionet moderne të medias, që do të përshtateshin me teknologjitë në zhvillim.
Skandali Payola i viteve 1950 zbuloi sesi kompanitë diskografike, duke përfshirë CBS Records të Paley, i dhanë formë ndërgjegjes publike përmes ekspozimit të kontrolluar, duke ruajtur lidhje të thella institucionale me rrjetet ushtarake dhe atyre të inteligjencës.
Kompani si RCA, e formuar si një monopol komunikimi i koordinuar nga Marina në vitin 1919, u zgjeruan në transmetim, duke mbajtur lidhje me rrjetet e inteligjencës ushtarake.
Inxhinieria Sociale dhe Konflikti Global
Ndërsa historianët zakonisht i trajtojnë Luftërat Botërore si konflikte diskrete, ato kuptohen më mirë si faza në një zgjerim të vazhdueshëm të mekanizmave të kontrollit shoqëror. Lufta e Parë Botërore shënoi lindjen e koordinimit sistematik midis Hollywood-it dhe shërbimeve të inteligjencës. Gjatë Luftës së Dytë Botërore, këto lidhje u zyrtarizuan përmes Zyrës së Shërbimeve Strategjike (OSS).
Zhvillimi i metodave të kontrollit kulturor ishte pjesë e një sistemi më të gjerë të inxhinierisë sociale që u shtri në kohët e konflikteve globale, me Luftërat Botërore, duke siguruar justifikim dhe testim për sisteme gjithnjë e më të sofistikuara të manipulimit psikologjik masiv.
Instalimet ushtarake të tilla si Stacioni i Forcave Ajrore Mountain Lookout në Kanionin Laurel, shërbyen si qendra të operacioneve të luftës psikologjike, duke prodhuar filma të klasifikuar dhe duke mbajtur lidhje të nivelit të lartë të prodhimit të Hollywood-it.
Deri në vitin 1943, OSS përvijoi strategjinë e shfrytëzimit të filmave si një armë e luftës psikologjike, duke njohur potencialin e tyre për të nxitur ose penguar veprimin dhe për të ndryshuar rrënjësisht të kuptuarit e realitetit nga njerëzit.
Integrimi i industrisë së argëtimit në operacionet e inteligjencës daton që nga Lufta e Parë Botërore, me shembuj të tillë si magjistari i famshëm Harry Houdini që punoi me inteligjencën britanike dhe filmat e Charlie Chaplin që analizohen për potencialin propagandistik. Gjatë Luftës së Dytë Botërore, këto lidhje u zyrtarizuan përmes OSS dhe u zhvilluan në Zyrën e sotme të Ndërlidhjes së Argëtimit, e cila formon në mënyrë aktive narrativat e dëshiruara të filmave me temë ushtarake.
Puna e Institutit zbuloi sesi cënueshmëria psikologjike mund të përdoret për të riformuar sjelljen individuale dhe sjelljen në grup. Por, siç vuri në dukje Stylman, ndikimi i Tavistock shtrihet pas brezave:
Edhe pse gjerësisht e panjohur për publikun, Tavistock do të bëhej një nga organizatat më me ndikim në formësimin e metodave moderne të kontrollit shoqëror. Ndërsa shumica e njerëzve sot e njohin Tavistock-un vetëm përmes polemikave të fundit mbi afirmimin gjinor, ndikimi i institutit përfshin shumë juridiksione, duke formësuar narrativat kulturore dhe transformimet shoqërore që nga themelimi i tij.
Puna e tyre përfaqëson një vazhdimësi të misionit të tij të gjatë, për të riformuar ndërgjegjen njerëzore.
Realiteti Mekanik, Pjesa I: Një shekull kontrolli kulturor nga monopolet e Edisonit në manipulimin algoritmik, Joshua Stylman, 19 dhjetor 2024.
Inxhinieria Kulturore Përmes Muzikës
Ndikimi i Institutit Tavistock mund të shihet në transformimin e teorive psikologjike në mjete praktike për inxhinierinë kulturore, veçanërisht përmes muzikës dhe kulturës rinore.
Metodat e Institutit u testuan fillimisht përmes muzikës, me programin e diplomacisë së xhazit të Departamentit të Shtetit të SHBA në vitet 1950-1960, që zbuloi sesi qendrat e pushtetit e kuptonin potencialin e muzikës për planifikimin kulturor.
Baronesha Pannonica de Koenigswarter, një anëtare e dinastisë bankare Rothschild, u bë një mbrojtëse e artistëve si Thelonious Monk dhe Charlie Parker, që përkon me kohën kur Departamenti i Shtetit dhe CIA po përdornin në mënyrë aktive xhazin si një mjet të diplomacisë kulturore.
Përfshirja e aristokracisë bankare europiane në lëvizjet e supozuara revolucionare muzikore parashikoi një model institucionesh që projektuan dhe ndezën lëvizje kulturore që dukeshin si spontane, por në fakt ishin pjesë e një programi sistematik të inxhinierisë kulturore.
