Bjellorusia ka një histori të gjatë të prodhimit të mjeteve të avancuara të lëshimit të raketave, me fabrikën e automobilave në Minsk (MAZ) që ka zhvilluar shumë sisteme.
Presidenti i Bjellorusisë, Aleksandër Lukashenko konfirmoi se vendi i tij ka filluar ndërtimin e disa hendeshëve për sistemin rus të raketave balistike me rreze të mesme veprimi, Oreshnik, duke shtuar se ato janë drejt përfundimit.
Ai shtoi se vendosja e sistemit Oreshnik po vazhdon në bazë të marrëveshjeve dypalëshe që janë lidhur.
Mbetet e pasigurtë nëse kompanitë bjelloruse po prodhojnë lëshues ekskluzivisht për Oreshnik, apo nëse ato furnizohen nga forcat e armatosura ruse, me versionin e fundit që duket më i mundshëm, shkruan Military Watch Magazine.
Megjithatë, Bjellorusia ka një histori të gjatë të prodhimit të mjeteve të avancuara të lëshimit të raketave, me fabrikën e automobilave në Minsk (MAZ) që ka zhvilluar disa sisteme duke përfshirë MAZ-547A, i cili u përdor për paraardhësin e Oreshnik, raketën balistike me rreze të mesme RSD-10.
Bjellorusia është teknologjikisht e avancuar në ndërtimin e mjeteve lëshuese.
Zhvillimi i mjeteve lëshuese me performancë të krahasueshme me ato të prodhuara në Bjellorusi është një sfidë e rëndësishme për sektorin e mbrojtjes së Rusisë, që nga shpërbërja e Bashkimit Sovjetik, me Forcat e Armatosura Ruse që vazhdojnë të mbështeten shumë në importet e automjeteve të tilla nga Bjellorusia.
Fabrika e traktorëve me rrota në Minsk është aktualisht objekti kryesor i prodhimit të mjeteve të lëshimit të raketave dhe trashëgimia e tij më e rëndësishme konsiderohet të jetë automjeti MZKT-79221.
Është thelbësore për raketën balistike me rreze të mesme Topol-M dhe mjetin MZKT-7930 për sistemet e mbrojtjes ajrore Iskander dhe Pantsir-S1.
Planet për furnizimin me raketa Oreshnik në Bjellorusi u konfirmuan më 6 dhjetor 2024 dhe do të përfaqësonin transferimin e vetëm të raketave balistike me rreze të mesme veprimi midis vendeve që nga fillimi i shekullit.
“Ne kemi vende ku mund t’i vendosim këto armë. Me një kusht: që qëllimet do të përcaktohen nga udhëheqja ushtarako-politike e Bjellorusisë dhe se specialistët rusë do të shërbejnë në zhvillimin e armëve”, tha Lukashenko në atë kohë.
Raketat Oreshnik pritet të vendosen në Bjellorusi në gjysmën e dytë të vitit 2025.
Arma e tmerrshme që tronditi Perëndimin
Oreshniku u përdor për herë të parë në betejë më 21 nëntor 2024.
Arsenali i saj në Bjellorusi pritet të përfshijë si koka bërthamore, ashtu edhe ato konvencionale, me të parat në dispozicion të forcave të armatosura bjelloruse, si pjesë e marrëveshjes së shkëmbimit bërthamor të nënshkruar me Rusinë në 2023.
Dislokimi i Oreshnik pason transferime në shkallë të gjerë të raketave balistike me rreze të shkurtër veprimi Iskander-M dhe sistemeve të mbrojtjes ajrore S-400 në Bjellorusi, me qëllim që të kundërshtojë zgjerimin e shpejtë të forcave të NATO-s pranë territorit të saj në mënyrë asimetrike.
Raketa djeg gjithçka në 4000 gradë Celsius.
Presidenti rus Vladimir Putin deklaroi së fundmi në Forumin e Teknologjive të Ardhshme se, sot e gjithë bota po diskuton sistemin raketor Oreshnik.
Ai vuri në dukje se temperatura në kokat e raketave “korrespondon me temperaturën e Diellit”, duke theksuar se Rusia ishte përpjekur të ndërtonte sisteme të tilla në të kaluarën, por nuk kishte materialet e nevojshme.
Më vonë, CEO i Rosatom, Alexey Likhachev i tregoi presidentit rus një bisht rakete nga sistemi Oreshnik, i cili mund t’i rezistojë kësaj temperature.
Analisti Vladimir Gundarov tërhoqi vëmendjen për faktin se pak para goditjes, një blic është i dukshëm mbi retë dhe më pas rrezet e dritës bien në objektiv.
Ai vëren se në këtë kohë koka e raketës me rreze të mesme është e ndarë.
Rregullimi i pjesëve në këto raketa lejon që elementët të ndahen njëri pas tjetrit.
Kur raketa arrin lartësinë orbitale, ajo përshpejtohet në 11 Mach dhe prej andej fluturon drejt objektivit në një “fshikëz” plazme të nxehtë, e cila është një mbrojtje fizike shtesë për këto koka luftarake.
Kur kalon nëpër atmosferën e Tokës, sistemi humbet njëfarë shpejtësie, por mbetet i paprekshëm ndaj mbrojtjes ajrore dhe sistemeve të mbrojtjes raketore.
Thjesht nuk ndalet.
Putin vuri në dukje se Oreshnikët sulmojnë një objektiv me shpejtësi deri në 10 Mach, ose rreth 3km/sek, në rreze deri në 5.5 mijë kilometra dhe mbrojtjet raketore perëndimore thjesht nuk kanë aftësinë për t’i kapur.
Oreshnik është sistemi më i ri raketor rus me bazë tokësore me një raketë balistike me rreze të mesme, e përdorur për herë të parë më 21 nëntor 2024.
Në këtë ditë, Putin njoftoi sulmin Oreshnik në një objekt kompleks ushtarak-industrial në Dnepropetrovsk, i cili ishte një përgjigje ndaj përdorimit të raketave të NATO-s nga Kievi në territorin rus.
Karakteristikat kryesore
Gama e fluturimit: deri në 5500 km;
Shpejtësia: deri në 10 Mach (rreth 12,300 km/h ose 3.4 km/s);
Koka luftarake: pesha deri në 1.5 ton, koka bërthamore, fuqia totale deri në 900 kiloton (ekuivalente me 45 bomba të hedhura në Hiroshima);
Koka të shumta të shënjestruara individualisht: Raketa është e aftë të godasë objektiva shumë të mbrojtura.
Përfitimet dhe rëndësia strategjike
Oreshniku ka lëvizshmëri të lartë për shkak të vendosjes në një platformë të lëvizshme, gjë që vështirëson zbulimin dhe shkatërrimin e armikut.
Shpejtësia e lartë dhe manovrimi i kokave e bëjnë praktikisht të pamundur që sistemet moderne të mbrojtjes raketore ta kapin raketën.
Rusët i kujtojnë NATO-BE-së oraret e fluturimit Oreshnik.
Orari i fluturimeve drejt destinacioneve kryesore në Europë janë:
- Për bazën e mbrojtjes raketore amerikane në Redzikowo, Poloni, rreth 11 minuta.
- Për bazën ajrore Ramstein në Gjermani afërsisht 15 minuta.
- Për në selinë e NATO-s në Bruksel afërsisht 17 minuta.
Kjo i siguron Rusisë një avantazh strategjik në skenën europiane të operacioneve ushtarake.
Perspektivat
Pas përdorimit të suksesshëm të Oreshnikut, fillimi i prodhimit të tij serial u njoftua në nëntor 2024.
Putin theksoi se ky është një zhvillim modern dhe jo një modernizim i sistemeve të vjetra sovjetike.
Në të ardhmen e afërt është planifikuar të vazhdojë testimi dhe vënia e sistemit në shërbim luftarak në rajone të ndryshme të vendit.
Kështu, Oreshnik përfaqëson një hap të rëndësishëm në zhvillimin e teknologjive të raketave ruse, duke siguruar frenim efektiv dhe mbrojtje të interesave kombëtare të Rusisë, raporton një botim i Pravda.
Parashikim shokues
Eksperti ushtarak i astronautikës Jevgeni Babichev tha se shfaqja e raketës balistike me rreze të mesme veprimi (MRBM) Oreshnik në Rusi, mund të përbëjë bazën për formimin e një ekuilibri të ri strategjik global.
Sipas tij, ky zhvillim mund të zëvendësojë barazinë raketore-bërthamore që ka ekzistuar që nga epoka e Luftës së Ftohtë.
Thjesht fakti i ekzistencës dhe zhvillimit të ardhshëm të sistemit të Oreshnikut, duke marrë parasysh karakteristikat e tij të reja, është arsye e mjaftueshme për të rishikuar shpërndarjen globale të pushtetit.
Babichev theksoi se kjo është raketa e parë balistike ruse me rreze të mesme veprimi në një version jo bërthamor, pas raketës R-5, testet e së cilës përfunduan në vitin 1955.
Rusia dominon pa shkelur asnjë nga marrëveshjet ekzistuese të kontrollit bërthamor.
Sipas tij, që kur traktati START II, i cili parashikonte ndalimin e raketave me koka të shumta të drejtuara në mënyrë të pavarur, nuk ka hyrë në fuqi, Moska nuk po shkel asnjë nga detyrimet e saj duke i pajisur raketat e saj me koka të tilla.
Silovoy Blok kishte raportuar se Vladimir Putin ia atribuoi zhvillimin e vonuar të Oreshnik mungesës së materialeve të nevojshme.
