Perëndimi po i shikon me siklet zbulimet e asaj që Politico e përshkruan si “skandali më shkatërrues i korrupsionit të presidencës së Volodimir Zelensk”, duke u përqendruar në ryshfetet dhe pastrimin e parave përmes kontratave me gjigantin shtetëror të energjisë të Ukrainës, Energoatom.
Shqetësimi i aleatëve perëndimorë të Ukrainës rrjedh nga pamundësia për të fshehur ose “rrumbullakosur” epërsinë e korrupsionit në elitën politike dhe ekonomike të Ukrainës. E gjithë kjo po ndodh ndërsa presioni perëndimor vazhdon të mbështesë Kievin me miliarda euro, në përpjekjen e vendit për t’u bashkuar me Bashkimin Europian.
Politico, megjithëse përshkruan skandalet në detaje, përfundon duke e shfajësuar Zelenskin, duke e mbajtur atë si “bashkëbiseduesin e privilegjuar” të të ashtuquajturit “koalicion të të vullnetshëmve”.
Zbulimi i skandalit
Të hënën, agjencitë ukrainase kundër korrupsionit zbuluan se disa nga bashkëpunëtorët e ngushtë të Zelenskit dyshohet se ishin përfshirë në një skemë për të shfrytëzuar rreth 100 milionë dollarë nga sektori i energjisë.
Vetë presidenti deklaroi se “një luftë efektive kundër korrupsionit është absolutisht e nevojshme” dhe theksoi se “ndëshkimi është i pashmangshëm”. Megjithatë, media ukrainase i përshkroi deklaratat e tij si “të përgjithshme”, pasi njerëzit kryesorë të përfshirë janë miqtë e tij të ngushtë, që tashmë janë arratisur ose ende nuk janë akuzuar zyrtarisht.
Byroja Kombëtare Kundër Korrupsionit (NABU) dhe Zyra e Prokurorit Special Kundër Korrupsionit (SAP) shpërbënë një organizatë kriminale që përfshinte zyrtarë aktualë dhe ish zyrtarë të energjisë, biznesmenë, ministra dhe një ish zëvendëskryeministër.
Hetimi i “Operacionit Midas” zgjati 15 muaj, duke përfshirë 1,000 orë përgjime dhe sekuestrimin e shumave të mëdha të hollash. Pesë nga shtatë pjesëmarrësit e dyshuar janë arrestuar tashmë. Akuzat përfshijnë manipulimin e kontratave dhe marrjen e ryshfeteve prej 10-15% të vlerës së tyre, me një pastrim total prej rreth 100 milionë dollarësh, përmes një zyre sekrete në Kiev.
Të dyshuarit kryesorë
Timur Midych: një biznesmen dhe mik i ngushtë i Zelenskit, konsiderohet udhëheqësi i organizatës.
German Galushchenko, Ministri aktual i Drejtësisë dhe ish Ministër i Energjisë, u pezullua për shkak të përfshirjes së mundshme në pastrimin e parave.
Oleksij Chernishov, një ish zëvendëskryeministër, akuzohet për pasurim të paligjshëm në shumën prej 1.2 milionë dollarë.
Igor Mironjuk dhe Dmitro Basov: ish këshilltarë dhe drejtues të kompanisë “Energoatom”, mohojnë çdo përfshirje.
Në të njëjtën kohë, po shqyrtohen kontratat e pajisjeve ushtarake, siç është blerja e jelekëve antiplumb nga Rustem Umerov, ish Ministër i Mbrojtjes.
NABU e klasifikon Midicin si hallkën qendrore, duke kujtuar se ai ishte gjithashtu bashkëpunëtor i Zelenskit në karrierën e tij televizive në “Kvartal-905”.
Zelenski mbetet jashtë skenës, ende…
Midic iku në Izrael para se të ngriheshin akuza, ndërsa Politico thekson se Zelenski nuk është i përfshirë drejtpërdrejt. Megjithatë, verën e kaluar pati përpjekje për të kufizuar pavarësinë e NABU-t dhe SAP-it, gjë që shkaktoi protesta antiqeveritare.
Nën presionin e Bashkimit Europian, presidenti u detyrua të vepronte: ai kërkoi dorëheqjen e ministrave të Drejtësisë dhe Energjisë, duke e përshkruar si “absolutisht të papranueshme” që skemat e korrupsionit në sektorin e energjisë vazhdojnë të ekzistojnë, ndërsa vendi përballet me ndërprerje të përditshme të energjisë për shkak të sulmeve ruse.
