Çfarë fshihet pas prishjes së marrëdhënies Christian Lindner – Olaf Scholz.
Zgjedhja e Donald Trump në presidencën e SHBA-ve është një makth i vërtetë për Berlinin dhe qeverinë në kolaps të Olaf Scholz, siç raporton DW gjermane në analizën e saj.
Qeveria Scholz besonte, ose më mirë donte të besonte, se Kamala Harris do të fitonte dhe nuk ishte përgatitur për mundësinë e fitores së Trump, thotë Henning Hoff, analist në Shoqatën Gjermane për Politikën e Jashtme (DGAP).
“Ishte një gabim të vihej bast ekskluzivisht për demokratët”, thotë Hoff për Deutsche Welle.
“Ndoshta marrëdhënia e veçantë që kancelari kishte me Presidentin Biden ishte pak e njëanshme. Fakti që nuk kultivoheshin kontakte me “kampin” e republikanëve ishte një lëshim që tani po paguhet.
Në axhendën ndërkombëtare, dallimet e mëdha mes Bidenit dhe Trumpit pritet të ndihen kur bëhet fjalë për luftën në Ukrainë.
Kjo është pyetja më kritike për qeverinë gjermane: çfarë do të bëjë me mbështetjen e Ukrainës? Sot financuesi më i madh i Kievit janë SHBA-të, të ndjekura nga Gjermania.
Trump e ka bërë të qartë se ai dëshiron t’i japë fund luftës dhe shpejt.
Kjo do të thotë se do të detyrojë Ukrainën të heqë dorë nga një pjesë e madhe e territorit të saj, e cila është kapur nga Rusia.
Siç tha eksperti i sigurisë Niko Lange për Deutsche Welle-n para zgjedhjeve, “nuk mund të themi se nëse Trump fiton, ai do ta shesë Ukrainën. Në fund të fundit, ai është i paparashikueshëm, kjo është karakteristika e tij e veçantë””.
Por në rast se Trump arrin një marrëveshje me Putinin për t’i dhënë fund luftës kundër Ukrainës, në Berlin mund ta përdorin këtë marrëveshje si alibi.
“Ata do të jenë në gjendje të thonë se ne donim të bënim më shumë, por nuk mund të bëhet pa amerikanët. Mendoj se ekziston ky rrezik”, thekson Lange.
Për më tepër, Gjermania është një nga partnerët më të mëdhenj tregtarë të SHBA-ve.
Rrjedhimisht, çdo vendim që Uashingtoni merr për politikën ekonomike ka implikime për Gjermaninë.
Gjatë fushatës zgjedhore, Donald Trump ka shpallur tarifa prej 60% për importet nga Kina dhe 20% për importet nga pjesa tjetër e botës.
Për eksportet gjermane në SHBA kjo do të nënkuptonte rritje të konsiderueshme, të cilat do të rëndonin kryesisht industrinë automobilistike dhe farmaceutike.
“Do të ishte një lak i vërtetë rreth qafës së industrisë sonë të eksportit”, thotë analisti Henning Hoff.
Është tregues se në një anketë të kryer nga Instituti Ekonomik IfO në Mynih, dy javë para zgjedhjeve në SHBA, 44% e kompanive të anketuara shprehin frikën e “efekteve negative” në rast të zgjedhjes së Trump, ndërsa vetëm 5% shohin “pasoja pozitive” dhe 51% vlerësojnë se nuk do të ketë ndryshim të rëndësishëm.
Një studim i mëparshëm i IfO parashikoi se vetëm tarifat e shpallura nga Trump do të shtonin 15% koston e eksporteve gjermane në SHBA.
Por ka pasoja të tjera. “Është e mundur që partnerët e tjerë tregtarë, si Kina, të reagojnë”, thotë për Deutsche Welle, analisti i IfO, Andreas Baur. “Dhe kjo do të ishte ndoshta pasoja më e keqe, pasi do të shkaktonte një spirale në përshkallëzim, duke ndezur përfundimisht një luftë tregtare globale”.
Por e gjithë kjo nuk do të thotë se nuk ka probleme me administratën në largim Biden-Harris. Siç na kujton Andreas Baur, Joe Biden ka ruajtur pjesërisht, madje ka rritur të gjitha tarifat e vendosura nga paraardhësi i tij, Donald Trump, për importet e automjeteve nga Kina.
Donald Trump ka përmendur vazhdimisht Gjermaninë si një “shembull negativ” për politikëbërjen. Kjo vlen edhe për politikën energjetike të Berlinit, i cili kryesisht investon në burimet e rinovueshme të energjisë.
Në vitin 2016, presidenti aktual i Republikës Federale të Gjermanisë, Frank-Walter Steinmeier, i cili ishte ministër i Jashtëm në atë kohë, e quajti Trump një “predikues të urrejtjes”.
“Kam frikë se shumë nga ato që pamë në mandatin e parë të Trump do të përsëriten, antipatia ndaj Gjermanisë nuk është harruar”, thekson analisti politik Henning Hoff.
Për momentin, megjithatë, qeveria Scholz po përballet me një problem qëndrueshmërie që lidhet pjesërisht me zgjedhjen e Trump.
Koalicioni qeverisës në Gjermani po marshon me shpejtësi drejt shpërbërjes, pas takimit të mbajtur nga liderët e tre partive (që e përbëjnë) sonte (6 nëntor) në mbrëmje, në Kancelarinë gjermane.
Njoftimi u bë nga përfaqësuesi i qeverisë Steffen Hebestreit, ndërsa pak më vonë u bë e ditur se votëbesimi do të kërkohet më 15 janar.
“Kjo do t’i lejojë deputetët të vendosin nëse duan të hapin rrugën për zgjedhje të parakohshme”, tha ai, me shumë gjasa që zgjedhjet të mbahen deri në fund të marsit.
Në javët para Krishtlindjeve, Scholz dëshiron të kalojë në votim të gjitha ligjet e vonuara. Sipas kancelarit gjermane, kjo përfshin një faturë pensionesh dhe masa të menjëhershme për industrinë.
Kreu i FDP dhe ministri i financave, Christian Lindner thuhet se i ka propozuar Scholtz-it zgjedhje të reja në fillim të vitit 2025, me kancelarin të marrë vendimin për ta përjashtuar atë nga qeveria.
Nuk është rastësi që Christian Lindner ka zgjedhur tani të diferencohet nga O. Scholtz.
Christian Lindner ideologjikisht dhe politikisht, duke qenë se është liberal, është më i afërt me Donald Trump.
Ai e di që qeveria Scholz ka një datë skadimi, pasi Gjermania është shembur literalisht nga politikat e saj dhe ai dëshiron të jetë i pranishëm të nesërmen në një botë ku politika e Trump tani do të dominojë.
Për ta bërë këtë, atij i duhet të ketë fuqi të mjaftueshme zgjedhore për të luajtur një rol në zhvillimet e së nesërmes.
Kjo nuk mund të ndodhë për sa kohë që ai identifikohet me qeverinë Scholz.
Sipas mediave gjermane, ditët e fundit, gjermanët kanë parë Lindner dhe Scholz të zhvillojnë takime diametralisht të kundërta, për të diskutuar problemet ekonomike të vendit, duke konfirmuar dallimin kaotik mes pikëpamjeve të tyre.
Në fakt, sipas Bild, Olaf Scholz e ka “kapur” kreun e FDP-së, që kishte planifikuar të largohej sonte nga mbledhja e komisionit qeveritar në kancelari, të përfundonte nesër marrëveshjen e koalicionit me SPD-në dhe të Gjelbrit dhe më pas të tërhiqte ministrat e tij. “Gjithçka ishte e përgatitur”, shkruan gazeta.
Kabineti u mblodh në mëngjes, ndërsa Berlini po “vlon” nga thashethemet dhe vlerësimet për të ardhmen e koalicionit. Pasdite, në takimin e tre liderëve (Scholtz, Habeck dhe Lindner) u duk se ishim në një rrugë pa krye.
Mosmarrëveshja brenda koalicionit u nxit nga teksti i pozicionit të Lindner, në të cilin ai parashtronte kërkesat për masa që synonin “rimëkëmbjen ekonomike” dhe një rishikim pothuajse radikal të strategjisë ekonomike të qeverisë.
Ndër të tjera, ai kërkoi pezullimin e menjëhershëm të politikës klimatike, duke lënë të kuptohet se qëndrimi i FDP-së në qeveri varet nga pranimi i propozimeve të tij.
Pjesa më e madhe e asaj që përmbante teksti, u konsiderua plotësisht e papranueshme për partnerët e koalicionit dhe u refuzua kryesisht nga SPD dhe të Gjelbërit.
Mirëpo, nëse dikush vëzhgon me kujdes kërkesat e Christian Lindner, veçanërisht në lidhje me politikat klimatike, do të shohë se ato janë plotësisht identike me ato të Donald Trump.