Parashikim makthi vjen nga SHBAtë, që deklarojnë se një epidemi globale e kancerit po vjen për moshat nën 50 vjeç!
Kur kanceri shfaqet tek të rriturit më të rinj, tumoret janë zakonisht më agresivë.
Sinjal rreziku po dërgojnë studiuesit nga SHBA duke publikuar gjetjet e një studimi që pretendon se të dhënat e viteve të fundit tregojnë një rritje të tepruar të rasteve të sëmundjes së pashërueshme tek të rinjtë, pa mundur të identifikojnë të gjithë shkaqet që e shkaktojnë.
Një studim i ri duke përdorur të dhëna nga regjistrat e kancerit nga 44 vende, zbuloi se inçidenca e kancereve me fillim të hershëm po rritet me shpejtësi, kancer i zorrës së trashë dhe 13 lloje të tjera të kancerit, shumë prej të cilëve ndikojnë në sistemin tretës dhe kjo rritje po ndodh në shumë vende me të ardhura të mesme dhe të larta. Më në fund për këtë foli edhe vetë CNN.
Autorët e studimit thonë se rritja e të rriturve në moshë të re është pjesërisht për shkak të karakteristikave më të ndjeshme ndaj llojeve të caktuara të kancerit, siç është kanceri i tiroides. Por hulumtimi nuk e kap plotësisht trendin, thotë autori i raportit Shuji Ogino, profesor i patologjisë në Harvard T.H, Shkolla e Shëndetit Publik Chan.
Ogino thotë se rritja është për shkak të një përzierjeje jo të shëndetshme të faktorëve të rrezikut, që mund të bashkëveprojnë, disa të njohur dhe të tjerë që do të hetohen.
Ai vë në dukje se shumë prej këtyre rreziqeve kanë krijuar lidhje me kancerin, duke përfshirë obezitetin, pasivitetin, diabetin, alkoolin, duhanin, ndotjen e mjedisit dhe dietat perëndimore të pasura me mish të kuq dhe sheqerna të shtuara, për të mos përmendur punën me turne dhe mungesën e gjumit.
“Dhe ka shumë faktorë rreziku të panjohur, të tillë si ndotës apo aditivë ushqimorë. Askush nuk e di.”
Ogino beson se fakti që kaq shumë prej këtyre llojeve të kancerit, 8 nga 14 të studiuar, përfshijnë sistemin tretës, tregon për një rol të madh për dietën dhe bakteret që jetojnë në zorrët tona, të quajtur mikrobioma.
“Unë mendoj se kjo është një pjesë vërtet e rëndësishme, sepse ajo që tregon është ndryshimi i prevalencave të ekspozimeve në moshat e reja që shkaktojnë kancere të hershme”, thotë Dr. Elizabeth Platts, një epidemiologe në Shkollën e Shëndetit Publik Johns Hopkins Bloomberg.
Shembull tipik, obeziteti. Njëherë e një kohë ishte i rrallë. Jo vetëm që është bërë më e zakonshme të kesh një indeks të lartë të masës trupore, por njerëzit po bëhen obezë më herët në jetë, madje edhe në fëmijëri, kështu që këto rreziqe nga kanceri po rriten dekada më herët se në gjeneratat e mëparshme.
Rritja e kancerit të hershëm të zorrës së trashë është veçanërisht e madhe.
Rishikimi i Ogino zbuloi se gjatë viteve të studimit, rritja mesatare vjetore e kancerit të zorrës së trashë tek të rinjtë ishte rreth 2% në SHBA, Australi, Kanada, Francë dhe Japoni. Në Britani është pothuajse 3% në vit në Angli, Skoci dhe Uells. Në Kore dhe Ekuador është rreth 5% në vit.
“Nuk duket shumë, por mund të mendoni për inflacionin: nëse është 2% çdo vit, do të jetë një ndryshim i madh në 10 ose 20 vjet” tha Ogino. “Nuk është e parëndësishme.”
Midis 1988 dhe 2015, këto rritje vjetore shtynë shkallët e kancerit të hershëm të zorrës së trashë nga gati 8 për 100,000 njerëz në gati 13 për 100,000, një rritje prej 63 për qind, sipas një rishikimi tjetër të fundit të botuar në “The New England Journal of Medicine”.
Studimet tregojnë se rreth 1 në 10 kancere të zorrës së trashë në SHBA diagnostikohet në njerëzit midis moshës 20 dhe 50 vjeç.
Rishikimi i Ogino gjeti prova se rreziku i një kanceri të hershëm u rrit për çdo grup të njëpasnjëshëm njerëzish të lindur më vonë. Ata që kanë lindur në vitet 1990 kanë një rrezik më të lartë për të zhvilluar kancer të hershëm gjatë jetës së tyre sesa ata të lindur në vitet 1980, për shembull.
Sëmundje të tjera malinje në rritje tek të rinjtë amerikanë përfshijnë ato të gjirit, endometriumit, fshikëzës së tëmthit dhe kanalit biliar, veshkave, pankreasit, tiroides, stomakut dhe qelizave të plazmës së gjakut, një kancer i quajtur mieloma.
Dr. Karen Knudson, shefe ekzekutive e Shoqatës Amerikane të Kancerit, e quan rishikimin “një thirrje për armë”.
Kanceri është një diagnozë serioze në çdo moshë, por kur shfaqet tek të rriturit në moshe të re, tumoret janë zakonisht më agresivë dhe shpesh nuk zbulohen për një kohë më të gjatë, sepse ekzaminimi i rregullt i kancerit nuk rekomandohet për disa nga llojet më të zakonshme të kancerit, si p.sh. gjirit dhe prostatës, deri në moshën 50 vjeçare.
“Jo vetëm që këto lloje të kancereve të fillimit të hershëm kishin më shumë gjasa të diagnostikoheshin kur tumori ishte në një fazë më të avancuar, por në disa nga raportet e tabeluara këtu ato shoqëroheshin me përkeqësim të mbijetesës”, tha Knudson.
Cilët janë elementët që po çojnë në këtë rritje eventuale të rasteve me kancer? Ushqimi, konservantët në të, atmosfera, vaksinat e të gjitha llojeve? Cili është roli i industrisë farmaceutikë në këtë situatë të faktuar tashmë, si e vetmja përfituese nga rritja e sëmundshmërisë?
