Jules Chéret dhe historia e posterit të artit.
Posterat siç i njohim sot, besohet se janë krijuar në vitet 1870 nga artisti parizian Jules Cheret, i cili prezantoi një teknikë të re printimi, që prodhonte imazhe të mrekullueshme të ndritshme dhe shumëngjyrëshe.
Historia e posterit fillon me posterat bardh e zi që ekzistonin që në vitet 1600, të cilat evoluan në vazhdën e shtypshkronjës.
Këto fletë letre ishin një mënyrë e shpejtë për të shpërndarë në masë informacionin. Dyqanxhinjtë shfaqnin ofertat e produkteve në dritaret e tyre, qeveritë i thërrisnin njerëzit në veprim në rast lufte.
Por ishte një njeri që i bëri posterat vepra arti.
Posterat ishin një formë disi kalimtare, që shtypeshin lehtësisht, shpërndaheshin shpejt, lexoheshin për informacionin që përmbanin dhe më pas hidheshin. Por me kalimin e kohës dhe avancimin e teknologjisë, posteri evoluoi. Fontet u bënë pak më interesante, më të mëdha, më dekorative. Imazhe të shtuara për të tërhequr vëmendjen e shikuesit ishin element shtesë.
Dhe pastaj erdhi një ndryshim i madh në Parisin e shekullit të 19-të. Posteri e ka tejkaluar rolin e tij si një bartës informacioni praktik dhe që tërheq vëmendjen. Diçka e bukur ndodhi. Ai u bë i dëshirueshëm. Kthejeni udhëtimin gri urban në një udhëtim të këndshëm me ngjyra të gëzueshme. Me pak fjalë, posteri u bë art.
Pra, si ndodhi?
Ka disa faktorë: rritja e klasës së mesme në Paris me më shumë të ardhura të disponueshme për koleksionin e tyre, përparimet në teknologji që lejuan dizajne më të mëdha dhe më komplekse të posterëve, një mjedis multikulturor me artistë të të gjitha llojeve që përziejnë dhe ndajnë idetë në kafenetë e Parisit.
Por, një nga faktorët qendrorë është rishpikja e litografisë, procesi me të cilin u krijuan shumë postera përpara se të bëheshin art i bukur.
Dhe Jules Chéret është ai që e rikrijoi atë. Chéret njihet gjerësisht si babai i posterit modern dhe artistë të tjerë të rëndësishëm ndoqën gjurmët e tij.
Chéret lindi në 1836, djali i një printuesi francez në Paris. Ai studioi vizatim dhe më pas filloi trajnimin në moshën 13-vjeçare për litografi, duke punuar si çirak dhe zejtar në Paris dhe në Londër për 17 vjet. Ai u ndal vetëm kur prodhuesi i parfumeve Eugène Rimmel e punësoi atë si stilist.
Menjëherë pasi ai themeloi kompaninë e tij të shtypjes litografike në Paris, duke besuar me vendosmëri se litografia së shpejti do të zëvendësonte industrinë e shtypshkronjës së babait të tij, si teknika kryesore e printimit.
Duke pasur parasysh mungesën e dizajnit, cilësinë e ulët dhe disponueshmërinë e litografive të mëparshme komerciale, litografia fitoi një reputacion si një medium artistik i padenjë. Të thuash se ke bërë art litografik në shekullin e 19-të do të ishte si të printosh një reklamë me faqe të plotë në një revistë bukurie me shkëlqim sot dhe ta quash atë mediumin artistik të zgjedhur, nuk eshte e pamundur. Do të ishte thjesht e vështirë për shumë njerëz të imagjinonin se këtë medium ne e lidhim me reklamat e grimit në fushën e koleksioneve muzeale.
Në vitin 1884 Chéret organizoi ekspozitën e parë të posterëve në grup në historinë e artit.
E njëjta gjë ndodhi me litografinë, sepse ajo po humbiste lidhjen e saj me informacionin e shpejtë dhe komercial. Nuk kishte asgjë të guximshme, origjinale apo të bukur në litografi deri në epokën e Jules Chéret.
Artistët vizionarë shpesh marrin një ide ose formë që tashmë ekziston dhe e transformojnë atë aq plotësisht sa të duket e re dhe origjinale. Ky ishte rasti me Chéret, i cili vendosi të përdorte një traditë të vjetër për të bërë diçka të re, vepra arti franceze shumëngjyrëshe, të gëzuara dhe të gjalla.
Në vitin 1884 Chéret organizoi ekspozitën e parë në grup të posterave në historinë e artit, duke nisur një epokë ku këto imazhe u pranuan dhe u festuan me entuziazëm si Arte të Bukura dhe në vitin 1886 ai botoi librin e parë mbi artin e posterave.
Chéret gjithashtu filloi të punojë me shtypshkronjat që kujdeseshin për koleksionistët që dëshironin artin e posterit për veten e tyre.
Chéret bëri përparime në litografi në mesin e shekullit të 19-të që së shpejti do të imitoheshin nga të tjerët. Ai projektoi letrat e tij, duke përfituar nga fakti se litografia, ndryshe nga shtypshkronja, i lejon artistit të vizatojë me dorë në sipërfaqen e gurit. Kështu që teksti u bë pjesë e dizajnit të përgjithshëm të posterit.
Chéret gjithashtu zvogëloi sasinë e tekstit, duke u mbështetur shumë tek imazhi, për të komunikuar rreth një produkti ose ngjarjeje. Ai gjithashtu thjeshtoi procesin kromolitografik duke përdorur tre ngjyra kryesore: tre gurë me bojë të kuqe, të verdhë dhe blu. Duke i bërë këto ngjyra të tejdukshme, ai mund t’i shtresonte ato dhe të krijonte nuanca të ndryshme. Ai ishte një artist pionier!
