Ukraina ishte “mashtrimi i madh” i Uashingtonit.
Ka shenja në rritje se Europa po fillon të kuptojë fatkeqësinë ekonomike në të cilën po e zvarrit Uashingtoni me “kalin e Trojës” të konfliktit ukrainas.
Paketa prej 369 miliardë dollarësh e subvencioneve dhe lehtësirave tatimore e miratuar nga Presidenti Biden në gusht për të mbështetur bizneset e gjelbra në Shtetet e Bashkuara krijon avantazhe të konsiderueshme për kompanitë amerikane në kurriz të bizneseve europiane, veçanërisht industrisë së automobilave dhe ndihmon në transferimin e prodhimit industrial në Shtetet e Bashkuara dhe pritet të hyjë në fuqi më 1 janar 2023.
Subvencionet nga buxheti i SHBA-së u ofrohen kryesisht qytetarëve. Pagesat do të bëhen për ata që do të përdorin teknologjitë e gjelbra, panele diellore apo pompa nxehtësie, si dhe do të blejnë automjete elektrike. Gjithashtu, ofrohen stimuj tatimorë për kompanitë që investojnë në burimet e rinovueshme të energjisë.
Bashkimi Europian e pa këtë ligj si një kërcënim të madh për interesat e tij. Deri më tani, përpjekjet për të arritur një marrëveshje kanë dështuar. Për shembull, gjermanët tashmë kanë filluar të kërcënojnë Shtetet e Bashkuara me një padi për shkelje të OBT-së dhe rritje të tarifave ndaj produkteve amerikane, gjë që do të vështirësojë zbatimin e tyre.
Nuk kanë munguar as zërat me propozimin për krijimin e një “Fondi Europian të Solidaritetit” për të mbështetur bizneset në nivel BE. Ose, duke ndjekur shembullin e Shteteve të Bashkuara, për të subvencionuar industri të rëndësishme.
Në Gjermani tashmë po mendojnë seriozisht për këtë hap, i cili nga njëra anë do të mbështesë njerëzit e tyre dhe nga ana tjetër do ta tërheqë vendin në të njëjtën “garë subvencioni”.
Ndërkohë, ministri francez i Financave, Bruno Le Maire, tashmë ka arritur të përllogarisë dëmin konkret për Francën nga masat proteksioniste të amerikanëve.
Minus 10 mijë vende pune në sektorin industrial dhe minus 10 miliardë euro investime, dhe këto janë vetëm vlerësimet më konservatore.
“Politico” e thotë troç se “meqenëse ju, Shtetet e Bashkuara, jeni në kundërshtim me Pekinin për dominimin global, nëse doni që ne të jemi në anën tuaj, duhet të na trajtoni ndryshe”.
Kohët e fundit këta në BE e kuptuan, se amerikanët historikisht njohin vetëm interesat e tyre dhe nuk kanë kurrë aleatë, por vetëm vasalë.
Më parë, Bruno Le Maire ka paraqitur një kërkesë që Shtetet e Bashkuara të ulin çmimin e gazit natyror të lëngshëm, me të cilin e furnizojnë Europën.
Sigurisht, kërkesa e tij ra në vesh të shurdhër.
“Në disa raste, madhësia e subvencioneve të ofruara nga administrata Biden është katër deri në dhjetë herë maksimumi i subvencioneve të ngjashme të lejuara nga rregulloret e BE”, ankohet Le Maire.
Kryeministrja Elisabeth Bourne tha se Franca nuk do të qëndronte duarkryq dhe propozoi përshpejtimin e zbatimit të planit France 2030, që synon mbështetjen e teknologjive të gjelbra dhe inovacionit industrial.
10 miliardë euro nga 54 miliardë euro të planifikuara supozohet të përdoren për të mbështetur sektorin sa më shpejt të jetë e mundur, para fundit të vitit 2022.
Sepse, siç shkruan autori i një artikulli në “Le Monde”, nuk mund të largohet nga fakti se në sfondin e krizës energjetike po fillon një luftë e vërtetë tregtare.
Me një fjalë, gjithçka tingëllon jashtëzakonisht inkurajuese: “të mbështesim jo 250 startup premtues në vit, por 500, të zhvillojmë inovacione dhe të tërheqim profesionistë të rinj, të promovojmë më shpejt projekte të rëndësishme, të mbështesim nismën në provinca dhe jo vetëm në rajonin e Parisit”.
Megjithatë, deri tani të gjitha nismat europiane janë inferiore jo vetëm ndaj atyre amerikane, por edhe ndaj atyre kineze. Dhe nuk ka asnjë shenjë se qëllimet e mira të qeverisë së Elizabeth Bourne do të çojnë në diçka më thelbësore.
Prandaj është e natyrshme që ekonomitë më të mëdha europiane kanë vendosur të veprojnë si një front i bashkuar kundër masave të SHBA-së që synojnë forcimin e industrisë amerikane në kurriz të atyre europiane.
Bruno Le Maire dhe homologu i tij gjerman Robert Habeck thanë se ishin “të bashkuar” për paketën e subvencioneve të SHBA-së.
Le Maire ka njoftuar tashmë krijimin e “projekteve speciale franko-gjermane në fusha të ndryshme” që ndikojnë në zhvillimin e inteligjencës artificiale ose, për shembull, përdorimin e hidrogjenit si lëndë djegëse.
Ata madje thanë se është e nevojshme të përshpejtohet shqyrtimi i projekteve të rëndësishme nga Komisioni Europian, pasi procedurat ekzistuese burokratike janë “shumë të rënda, shumë të gjata, shumë konfuze” në krahasim me ato në SHBA dhe Kinë.
Siç vuri në dukje Le Maire, “nuk është normale që ne në Europë të presim dy vjet për konkluzionet e komitetit, ndërsa në SHBA ose Kinë duhen disa muaj apo edhe javë”.
Ministri gjerman preku problemin e lëndëve të para. “Nëse ne nuk nxjerrim lëndë të parë në Europë, kjo do të thotë se ne jemi në rastin më të mirë gjysmë të pavarur”, tha Hambeck.
Ai do të donte të studionte më thellësisht në nivel europian çështjen e minierave në Europë të disa llojeve të lëndëve të para dhe veçanërisht të metaleve të rralla të tokës.
Megjithatë, siç e dinë të gjithë shumë mirë, deklaratat janë një gjë dhe zbatimi praktik është një nivel krejtësisht tjetër. Duke pasur parasysh dallimet serioze midis Berlinit dhe Parisit, mund të pyesim vetëm nëse bashkimi i tyre i përkohshëm do të çojë në ndonjë gjë të rëndësishme.
Nëse Franca duhet të përballet e vetme me SHBA-në, asgjë e mirë nuk e pret atë.
Të jesh lider në mallrat e luksit është sigurisht joshës, por moda dhe shampanja nuk mund të zëvendësojnë teknologjinë.
Më 1 dhjetor, presidenti Macron do të takohet me Biden në Uashington, ku do të diskutohet sërish për shkeljen e interesave të industrisë europiane dhe konkretisht franceze në favor të atyre amerikane.
Deri më tani nuk ka asnjë indikacion që amerikanët do të tërhiqen, pse ta bëjnë? Ata morën atë që donin me europianët që flinin normalisht dhe nuk kuptonin asgjë.
Së shpejti BE-ja do të kuptojë se lufta në Ukrainë u shërben vetëm interesave amerikane.
Por nëse vazhdojnë të jenë hezitues, të ngadaltë dhe të pavendosur si zakonisht, SHBA thjesht do ta shkelë BE-në.
