Otto von Bismark

/

Politikan prusian, një nga figurat më të rëndësishme politike të shekullit të 19-të. Ai do të bëhej krijuesi dhe kancelari i parë i Perandorisë Gjermane (Rajhu i Dytë).

Edhe pse konservator, ai ishte politikani i parë europian që prezantoi një sistem të përgjithshëm të sigurimeve shoqërore, i cili më vonë u bë model për të gjitha shtetet europiane. E tij është shprehja e famshme “Politika është arti i së mundshmes”.

Otto von Bismarck i njohur edhe si Bismarku lindi në Schönhausen të Saksonisë më 1 prill 1815. Babai i tij, Ferdinand, i përkiste klasës aristokratike Junker (një pronar tokash pa shtetësi në Prusi) dhe nëna e tij Wilhelmine Mencken ishte vajza e një nëpunësi të lartë civil.

Ai studioi drejtësi në Universitetin e Göttingen dhe në Berlin. Pas një qëndrimi të shkurtër si përmbarues në Aachen, ai u kthye për tetë vite të plota në pronat e familjes. Së shpejti fitoi një reputacion si zemërthyes, pijanec dhe kalorës i mprehtë. Në vitin 1847 u martua me Johanna von Puttkamer dhe në të njëjtin vit u zgjodh anëtar i Parlamentit Prusian.

Ai i përkiste krahut promonarkist dhe konservator të parlamentit dhe shquhej për aftësitë e tij retorike. Në fillim ai ishte kundër bashkimit gjerman, por gradualisht pranoi idenë e një kombi të bashkuar gjerman nën hegjemoninë prusiane.

Më 22 shtator 1862 u emërua kryeministër i Prusisë nga perandori i ri Wilhelm I. Qysh në fjalimin e tij të parë në Parlament, u duk shembulli i parë i mendimit të tij politik: “Çështjet e mëdha të së tashmes nuk zgjidhen me fjalime dhe vota – ky ishte gabimi i madh i 1848 dhe 1849 – por me gjak dhe hekur”. Jashtëzakonisht inteligjent, gjaknxehtë, oportunist dhe dinak, ky Junker 47-vjeçar, me praninë e tij imponuese dhe zakonet e tij të përplotshme në dukje (“ai hante qershi me njërën dorë dhe karkaleca me tjetrën, dhe më pas ankohej se nuk mund të flinte”, do të thotë për të më vonë kryeministri i Britanisë së Madhe, Benjamin Disraeli) mori në dorë fatin e Gjermanisë, të cilën sigurisht e identifikoi me Prusinë.

Pas një armëpushimi të shkurtër, Prusia dhe Austria vendosën se ishte koha për “gjak dhe hekur”. “Lufta Shtatë Javore” ose Lufta Austro-Prusiane (14 qershor – 23 gusht 1866), në të cilën prusiani Friedrich Nietzsche mori pjesë si infermier vullnetar, përfundoi me disfatën e Austrisë. Bismarku ia doli të shpërbënte Konfederatën e vjetër Gjermane, duke hequr njëherë e përgjithmonë armikun e vetëm të brendshëm që duhej llogaritur, Austrinë. Megjithatë, ai e bindi Wilhelm I të vendoste për kushte të moderuara paqeje, duke e ditur se “ne do të kemi nevojë për fuqinë e saj në të ardhmen në interesin tonë”. Austria ra dakord të njihte “një formë të re të Gjermanisë, pa pjesëmarrjen e Perandorisë Austriake” dhe krijoi një monarki të dyfishtë me Hungarinë (Austro-Hungari).

Për Bismarkun, megjithatë, kishte çështje në pritje. Shtetet e Gjermanisë jugore të Bavarisë, Badenit dhe Württemberg-ut vazhduan të kundërshtojnë bashkimin e tyre me Prusinë dhe shtetet e tjera veriore. Një armik i përbashkët do t’i jepte atij një zgjidhje për problemin. Në vitin 1870 ai orkestroi dhe fitoi Luftën Franko-Prusiane (19 korrik 1870 – 10 maj 1871). Në shkurt 1871 ai i imponoi Francës një dëmshpërblim lufte prej 5,000,000,000 frangash, së bashku me humbjen e Alsas dhe Lorraine (Traktati i Frankfurtit).

Bismarku tani ishte gati për të krijuar Perandorinë e re Gjermane. Megjithatë, duke qenë se nuk kishte ende pëlqimin e të gjithë kombit gjerman, ai fillimisht bëri shumë gatime në prapaskenë (p.sh. bleu mbretin e Bavarisë me shuma të mëdha fondesh sekrete në dispozicion të tij).

Shpallja e Perandorisë së re Gjermane u bë në Sallën e Pasqyrave të Versajës më 18 janar 1871. Wilhelm I u kurorëzua perandor, por Bismarku ishte heroi i padiskutueshëm i popullit gjerman. Ai e konsideronte Perandorinë si krijimin e tij dhe e trajtonte çdo kundërshtar personal si armikun e saj të vdekshëm.

Më 21 mars u nderua me titullin princ dhe u emërua kancelar i Rajhut të Dytë. Për sa i përket politikës së tij të brendshme, ai ishte politikani i parë europian që prezantoi një sistem të përgjithshëm sigurimesh shoqërore, i cili u siguronte punëtorëve mbulim për aksidente, sëmundje dhe pleqëri. Ky “socializëm” i Bismarkut konservator, i cili më vonë u bë model për të gjitha shtetet e Europës, kishte për qëllim të dëmtonte socialdemokratët, të cilët po rrisnin me shpejtësi pushtetin e tyre.

Deri në vitin 1890, kur u detyrua të jepte dorëheqjen, ai ishte një nga timonierët më të këqij, jo vetëm të Gjermanisë, por të të gjithë Europës, duke mbajtur ekuilibrin midis Fuqive të Mëdha dhe duke siguruar paqen për 26 vite të tëra, pas Konferencës së Berlinit (1878).

Më 18 mars 1890 ai dha dorëheqjen nga kancelar së bashku me djalin e tij Herbert, ministër i Jashtëm, për shkak të mosmarrëveshjeve të tij me perandorin e ri Wilhelm II, i cili shfaqte tendenca për pavarësi dhe nuk kishte ndërmend të sundohej nga Bismarku, si paraardhësi i tij.

“Kancelari i Hekurt”, siç e quanin, u tërhoq në pronën e tij në Friedrichsruh në Gjermaninë Veriore dhe ia kushtoi vitet e fundit të jetës së tij përpilimit të “Mendimeve dhe kujtimeve” të tij (“Gedanken und Erinnerungen”), një vepër e padiskutueshme, vlerë letrare, por më tepër e diskutueshme si burim historik.

Otto von Bismarck, vdiq në Friedrichshafen më 30 korrik 1898, në moshën 83-vjeçare. Mosmarrëveshja e tij me Wilhelm II vazhdoi edhe pas vdekjes së tij, pasi mbishkrimi që ai shkroi për gurin e varrit të tij thotë: “Gjermani i vërtetë, mjek i perandorit William I”.

Lini një Përgjigje

Your email address will not be published.

Previous Story

1 Prill - Dita e Gënjeshtrave

Next Story

Ndaj Trump u Ngrit një Ndjekje Penale – Republikanët: “Biden do të Mbajë Përgjegjësi për Këtë!”

Latest from Info